تاریخچه بافت و استفاده از فرش به عنوان ابزاری برای پوشش کف خانهها در ایران، به چندین هزار سال پیش باز میگردد. به همین خاطر این کالای ارزشمند، حتی امروزه با وجود پیشرفتهای تکنولوژیکی فراوان و اختراع کفپوشهای متعدد، با نقش و نگار سنتی خود در تمام خانههای ایرانی خودنمایی میکند. شاید به همین دلیل است که استفاده از خدمات قالیشویی در کشورمان، نسبت به مناطق خاصی از جهان مانند اروپا رواج بیشتری دارد. از طرفی یکی از رسوم بسیار تاریخی و آیینی ما با نزدیک شدن به آغاز سال نو، رسم جالب خانه تکانی است که در آن تمام وسایل خانه به خصوص فرشها را میشوییم تا محیط زندگیمان کاملا محیای نوروز شود.
در گذشته بیشتر خانوادهها در خانه و به کمک روشهای سنتی اقدام به شستشوی فرشها میکردند؛ اما امروزه با وجود مراکز بسیار تخصصی به نام قالیشویی، ارائه این سرویس نیز بسیار مکانیزه و مدرن شده است. در اکثر این مراکز معتبر از جمله قالیشویی عابدینی از تجهیزات و ماشینآلات بسیار مدرنی برای ارائه سرویسهای متنوع استفاده میشود. با وجود بهرهمندی از این امکانات، شاید این سوال برای شما ایجاد شود که تعرفه خدمات این مراکز به چه صورت محاسبه میشود و تحت تاثیر چه عواملی است؟ به همین خاطر ما جهت افزایش آگاهی شما خوانندگان عزیز، محتوای این مقاله را به تشریح همین موضوع اختصاص دادهایم.
همانطور که قطعا میدانید؛ تمام قالیشوییهای دارای مجوز فعالیت در شهر، زیر نظر اتحادیه قالیشویان تهران هستند. یکی از وظایف اصلی این اتحادیه، تعیین نرخ خدمات متنوعی است که قالیشوییها به مشتریان خود عرضه میکنند. این نرخها به صورت سالانه تصویب شده و به تمام مجموعههای تحت پوشش ابلاغ میشود. همچنین این نرخها به صورت جداول مشخصی در وبسایت رسمی اتحادیه نیز منتشر شده تا مشتریان برای اطمینان از استاندارد بودن تعرفههای دریافتی توسط مراکز منتخبشان، بتوانند به این وبسایت به عنوان مرجع مراجعه کنند. در این جدول، برای شستشوی انواع فرش چند تعرفه مختلف وجود دارد. این نرخها مختلف نشان میدهد که قانونگذار چند معیار اصلی را در تعیین تعرفهها در نظر میگیرد. این معیارها عبارتند از:
فرشهای دستباف به جهت نوع بافتی که دارند؛ نسبت به فرشهای ماشینی حساستر هستند و برای شستن آنها باید به نکات بسیاری توجه کرد. از شیوه شستشو گرفته تا وضعیت استحکام فرش و نوع شویندهای که در این فرآیند باید استفاده شود؛ از مهمترین نکاتی هستند که کارشناسان مستقر در اتحادیه برای تعیین قیمت شستن فرش ۱۲ متری به آنها توجه میکنند. به همین خاطر شستن هر متر مربع از یک فرش دستباف ۱۲ متری بسیار گرانتر از دریافت همین سرویس روی هر متر مربع از یک فرش ۱۲ متری ماشینی است. این نکته را نیز فراموش نکنید که در طول فرآیند شستن فرش ۱۲متری علاوه بر مراقبت از رنگ الیافها، به دلیل سنگین شدن فرش، باید دقت زیادی در جابهجایی و حمل انجام شود.
الیافی که با آنها انواع فرشهای دستباف و ماشینی بافته میشوند؛ از نظر جنس بسیار متفاوت هستند. الیاف بافته شده از مواد مصنوعی، مقاومت زیادی در برابر تماس با رطوبت، آب گرم و مواد شیمیایی موجود در شویندههای مختلف دارند. این در حالی است که الیاف طبیعی مانند پشم، واکنشهای متفاوتی به شرایط محیطی مختلف از خود نشان میدهند. به عنوان مثال پشم مادهای است که هرگز نباید برای شستشوی آن از آب گرم استفاده شود. از آنجایی که قالیشوییها متعهد به تضمین سلامت کالا هستند؛ معمولا قبل از تحویل گرفتن فرش، کارشناسی به محل اعزام میکنند که شرایط کلی قالی اعم از جنس الیاف آن را از نزدیک بررسی کند. در این روند، کارشناس مربوطه باید قادر باشد که نوع شستشوی مناسب برای فرش را به مشتری پیشنهاد کند.
فرشها بسته به میزان آلودگی و جنسشان، روشهای متفاوتی را برای شستشو نیاز دارند. فرشهایی که در مکانها پرتردد خانه پهن شدهاند و زیاد در معرض آلودگی هستند؛ باید زودتر از فرشی که در پذیرایی پهن است و مراقبت زیادی از آن میشود شسته شود. بنابراین هر چقدر تعداد دفعات نیاز فرش به شستن بیشتر باشد؛ معمولا مشتریان برای کاهش هزینهها ترجیح میدهند از شیوههای سادهتر مانند شستشوی معمولی استفاده کنند. در نقطه مقابل برخی از فرشها جنس و بافت حساستری دارند و به دلیل مراقبت بیش از حد از آنها، کمتر کثیف میشوند. توصیه ما برای شستن فرش ۱۲متری که چنین شرایطی را دارد؛ استفاده از شیوه اعلاشویی است که با دقت فراوانی انجام میشود.
در مراکز قالیشویی از شویندهها با مارک و برندهای مختلفی برای شستن فرش ۱۲متری استفاده میشود. این شویندهها بسته به کیفیت و کارایی خود، تاثیر مثبت و منفی زیادی روی فرش دارند. در کنار شویندههای تخصصی معمولی، محلولهای نانو نیز در برخی از این مجموعهها برای تمیز کردن فرشها کارایی دارند. این محلولها به صورتی فرموله شدهاند که از کثیف شدن مجددا فرش با همان سرعت اولیه جلوگیری میکنند. بنابراین اگر میخواهید فرش ۱۲ متری خانه خود را طوری بشویید که مثل دفعه قبل زود کثیف نشود؛ باید سرویسی را انتخاب کنید که در آن از شوینده نانو استفاده میشود. نرخ شستشوی فرش با این شوینده متفاوت از تعرفه شستشو با شویندههای معمولی است.
برخی از فرشها به دلیل بافت و شرایط خاص خود، ارزش زیادی دارند. به همین خاطر شستن آنها کار هر کسی نیست. تابلو فرشهای نفیس و قالیچههای تمام ابریشم یا چله ابریشم از این دست قالیها محسوب میشوند. یکی از بهترین و کمخطرترین شیوههای شستشوی یک فرش ۱۲ متری نفیس، استفاده از خدمات تخصصی است که در اکثر قالیشوییهای معتبر سراسر شهر به همشهریان ارائه میشود. این خدمات زیر نظر بهترین و مجربترین استادکاران حوزه فرش انجام شده و به همین خاطر ریسک آسیبهای احتمالی به شدت کمتر میشود. طبق لیست تعرفهها که توسط اتحادیه منتشر میشود؛ برای شستن چنین فرشهایی قیمتهای متفاوتی در نظر گرفته میشود. استفاده از این خدمات، در صورت انتخاب یک مرکز قالیشویی معتبر، واقعا ارزشش را دارد. چرا که شما بابت تضمینی که از قالیشویی دریافت میکنید؛ هزینه بیشتری پرداخت میکنید. این تضمین به شما اطمینان میدهد که در صورت آسیب دیدن فرش، مجموعه تمام خسارات وارده را جبران خواهد کرد.
همانطور که مشاهده کردید؛ قیمت شستن فرش ۱۲ متری تابعی از عوامل مختلف است. به همین خاطر وقتی برای اولین بار با یک قالیشویی برای ثبت سفارش تماس میگیرید؛ احتمالا با این پاسخ مواجه میشوید که هزینه فاکتور بستگی به نظر کارشناس دارد. کارشناسان خبره قالیشوییها، بعد از رویت فرش از نزدیک و بررسی شرایط حاکم بر آن، ابتدا نوع سرویسی که نیاز به دریافت آن دارید را مشخص و سپس نرخ خدمات را به شما اعلام میکنند. در صورتی که به صداقت و اعتبار قالیشویی منتخب اطمینان داشته و نرخ اعلامی را بپزیرید؛ سفارش شما نهایی شده و فرش برای شستشو به محل کارخانه اعزام میشود.
نکته مهم دیگری که باید در مورد قیمت شستن فرش ۱۲ متری به آن اشاره کنیم؛ هزینه ایاب و ذهاب است. در لیست قیمتهای اعلامی توسط اتحادیه، سطری با عنوان هزینه ایاب و ذهاب در نظر گرفته شده است. وجود سطری جداگانه در این لیست برای این خدمت به معنی این است که پرداخت هزینه حمل به عهده مشتری است و روی قیمت کلی فاکتور آن لحاظ میشود.