اچ پی وی(HPV)؛ تابوهای غیرواقعی را بشکنید! لزوم آگاهی جمعی در مورد بیماری های جنسی

عدم توجه کافی به بیماری HPV، در ایران نگران کننده است. فرهنگ جامعه ایرانی، تحت عنوان حجب و حیا، تابوهایی عجیب و غیر منطقی را برای خود ایجاد کرده که بعضا باعث می‌شود آسیب‌های جبران ناپذیری به سلامت خود وارد کند. حصاری که جامعه دور خود می‌کشد، با این توجیه است که فرزندانش را از آنچه که خطرناک و حتی غیر اخلاقی می‌داند، در امان بدارد؛ غافل از اینکه چنین حصاری، به نا آگاهی این فرزندان و در بسیاری موارد، به افتادن در دام بیماری‌هایی خاموش و خطرناک می‌انجامد. بیماری‌های نظیر اچ پی وی (HPV).

اما اچ پی وی چیست و چرا باید به آن اهمیت داد؟

اچ پی وی یا ویروس پاپیلومای انسانی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عفونی مقاربتی است. کلمه HPV نیز مخفف human papilloma virus است.

برخی فعالان حوزه پزشکی می‌گویند hpv تهران را فرا گرفته است. از بد حادثه، این بیماری در بسیاری مواقع خاموش است و علائمی ندارد. این امکان وجود دارد که سالیان سال hpv در بدن فرد خانه کرده و بدون کوچکترین نشانه‌ای به حیات خود ادامه بدهد. فرد مبتلا در این شرایط بدون اینکه بخواهد یا اصلا بداند، ممکن است این بیماری را به شریک جنسی خود منتقل کند.

چند نکته مهم:

• در بیشتر موارد این بیماری با ایجاد زگیل‌ تناسلی ظاهر می‌شود
• در صورتی که اچ پی وی درمان نشود، در طولانی مدت ممکن است فرد را به سرطان‌هایی از جمله سرطان دهانه رحم مبتلا کند
• hpv ویروسی است که از طربق رابطه جنسی، واژینال، مقعدی یا دهانی می‌تواند منتقل شود

اچ پی وی در زنان و مردان انتقال می‌یابد. گاهی اوقات سیستم ایمنی خود به تنهایی، بر این ویروس غلبه کرده و آن را از بین می‌برد اما در موارد دیگر ممکن است تا سال‌ها بدون علائم باقی مانده و باعث سرطان شود. بنابراین توصیه می‌شود که به چکاپ‌ها و آزمایش hpv اهمیت دهید.

hpv را بشناسید، از ابتلا به آن پیشگیری کنید و در صورت ابتلا به خوبی درمان شوید

مهم است بدانید که تحت چه شرایطی احتمال ابتلا به hpv وجود دارد. این بیماری از طریق رابطه جنسی واژینال یا مقعدی یا دهانی با فردی مبتلا به hpv منتقل می‌شود. درواقع حتی تماس نزدیک پوستی با فرد مبتلا در طول رابطه جنسی نیز می‌تواند باعث انتقال آن شود.

با این تفاسیر، مشکلاتی که HPV ممکن است ایجاد کند، شامل موارد زیر است:

• سرطان دهانه رحم
• سرطان های ولو و واژن
• سرطان آلت تناسلی مرد
• سرطان مقعد یا گلو

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند توانایی کمتری در مبارزه با این بیماری دارند. برای اطمینان از سلامتی خود بهتر است که به غربالگری hpv خود اهمیت دهید.

چه کسانی بیشتر در معرض اچ پی وی هستند؟

همه افرادی که دارای رابطه جنسی هستند، در معرض ابتلا به اچ پی وی هستند. اما افرادی که دارای روابط جنسی متعدد هستند بیش از سایرین در معرض خطر  قرار دارند.

برای جلوگیری از ابتلا به hpv چه باید کرد؟

این پیشگیری به اشکال گوناگون باید باشد. یکی از این موارد بحث فرهنگ سازی است و دیگری هم تزریق واکسن که در ادامه به آنها می پردازیم.

لزوم فرهنگ سازی در مورد اچ پی وی و سایر بیماری‌های مشابه

وقتی صحبت از فرهنگ سازی در چنین موضوعاتی به میان می آید، منظور صرفا تدوین آیین نامه ها و تصویب قوانین نیست؛ منظور هرگونه فعالیتی است که در نهایت به رشد آگاهی جمعی و شناخت هرچه بهتر جامعه از این موضوع بیانجامد. سوال این است که آیا رسانه‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها، خانواده و افراد تاثیرگذار در حوزه پزشکی، آیا همگی نقش خود را در این زمینه به خوبی ایفا کرده‌اند؟ آیا وقت آن نیست به جای خیل عظیم دروس و مطالب بی کاربرد در آموزش عالی و مدارس، انرژی، زمان و هزینه‌ای درخور به مسائلی که در سلامت جامعه نقش مستقیم دارند، تخصیص یابد؟

تزریق واکسن hpv

یکی از بهترین راه‌ها جهت جلوگیری از ابتلا به HPV تزریق واکسن است. تزریق واکسن، خصوصا اگر در سن مناسبی انجام شود، با اثرگذاری بسیار خوبی که دارد، اغلب از ابتلای فرد به انواع شدید بیماری جلوگیری میکند.

در مورد سن تزریق واکسن اچ پی وی، گفته می شود که بهترین سن برای خانم ها ۹ تا ۲۶ سال و برای پسران ۹ تا ۲۱ سال است. البته تزریق این واکسن برای خانم هایی که این سن را گذرانده اند نیز تا ۴۵ سالگی قابل انجام و کاربردی است.

واکسن هایی که تا کنون در ایران تزریق شدنه‌اند، تا کنون شامل سه واکسن بوده اند:

واکسن پاپیلوگارد

پاپیلوگارد اولین واکسن ایرانی اچ پی وی است. این واکسن دو تیپ از خطرناک‌ترین تیپ‌های ویروس hpv را هدف قرار می‌دهد، یعنی تیپ‌های ۱۶ و ۱۸.

واکسن گارداسیل ۹

گارداسیل ۹ احتمالا بهترین نوع واکسن hpv است که در سال های گذشته، به ایران هم راه پیدا کرده بود. کاری که گارداسیل ۹ می‌کند، پیشگیری از سرطان‌های دهانه رحم، ولو، واژن، مقعد ، دهانی-حلقی و سرطان‌های خاص سر و گردن رحم ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نوع ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲، ۵۸ است.

واکسن گارداسیل ۴

گارداسیل ۴ شامل ۴ نوع ویروس ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ است. این ویروس ها جزء ویروس های شایع هستند. ویروس تیپ ۶ و ۱۱ از ویروس های شایعی است که عامل اغلب زگیل‌های تناسلی به شمار می رود و نوع ۱۶ و ۱۸  عامل اغلب سرطان های دهانه رحم است.

با همه این اوصاف، یکی از مهمترین مشکلاتی که در زمینه تزریق واکسن hpv در ایران وجود دارد، کمبود و گاهی نبود واکسن در ایران است و مشکل دوم هم گران بودن آن. علت هردو این موارد هم تحریم‌ها و عدم ارسال کافی و به موقع واکسن به ایران است. در تاریخ نوشتن این گزارش، مشاهده شخصی نگارنده این بوده است که بسیاری از روزها در هیچ‌کدام از داروخانه های سطح شهر تهران، واکسن موجود نیست. در صورتی هم که موجود باشد، تنها واکسن گارداسیل ۴ است که آن به قیمت نسبتا گرانی فروخته می شود. امید آنکه این مشکل به زودی برطرف شود.

آزمایش hpv چیست؟ شامل چه تست‌هایی است و چگونه انجام می‌شود؟

پیش از انجام آزمایش لازم است بدانید که تست  hpv چگونه انجام می‌شود. آزمایش اچ پی وی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که در ادامه هریک را توضیح می‌دهیم.

انواع روش‌های انجام آزمایش hpv

• تست پاپ اسمیر: انجام این تست بر مبنای جمع آوری بافت سلولی از مناطق مشکوک به HPV می‌باشد. در این آزمایش بافت‌های سلولی از بدن فرد برداشته شده و در آزمایشگاه آنالیز می‌شوند.
• تست اسید استیک: محلول حاوی اسید استیک باعث تغییر رنگ مناطق آلوده به HPV به رنگ سفید می‌شود. به این ترتیب می‌توان تشخیص داد که چه مناطقی آلوده به ویروس هستند.
• آزمایش DNA: این آزمایش بر روی سلول‌های دهانه رحم انجام می‌شود که می‌تواند انواع پرخطر HPV مرتبط با سرطان‌های تناسلی را شناسایی کند.
• آزمایش خون تست hpv: در مواردی با انجام آزمایش خون می‌توان تشخیص داد که آیا فرد در گذشته به این ویروس مبتلا شده است یا خیر. اما درباره ابتلای کنونی فرد نمی‌توان با استفاده از آزمایش خون نظر قطعی داد.

در پایان باید گفت، نسبت به این بیماری هوشیار باشید، با اطرافیان تان بدون خجالت در مورد آن صحبت کنید و سهم خود را در آگاه کردن جامعه اطرافتان در این زمینه ایفا کنید.