فاضلاب شهری، شبکهای پیچیده با دشواریهای متعدد در اجراست که باید بهدقت طراحی و هدایت شود. در ساخت این شبکه، تکنیکهای مختلفی برای ارتباط قسمتهای مختلف، دسترسی، حفاظت و غیره استفاده میشود که دریچه منهول، نمونهای از آنهاست. یکی از انواع این دریچه نیز دریچه منهول کامپوزیت است. در این مقاله، ضمن مرور دلیل ساخت منهول و دریچهاش، دریچههای ساختهشده از کامپوزیت، روش تولید و مزایای آنها را با جزئیات بیشتر مرور میکنیم. در پایان با یکی از ابزارهای اصلی صنعت فاضلاب بیشتر آشنا شدهاید.
همانطور که میدانید در سیستمهای فاضلاب برای اتصال همه قسمتها شبکه به یکدیگر از منهول (Manhole) استفاده میشود. این سازهها در بین خطوط انتقال فاضلاب قرار گرفته و دسترسی به خطوط و لایروبی آنها را سریعتر و سادهتر میکنند. درصورتیکه دهانه منهول بهصورت باز رها شود، خطر سقوط افراد و خودروها به داخل منهول را ایجاد میکند. انواع دریچه منهول ازجمله دریچه منهول کامپوزیت ، درپوشی است که روی این حفرهها نصب شده و مانع از این اتفاق میشود. علاوه بر خطر سقوط، برخی افراد خرابکار با وجود درپوش دیگر نمیتوانند وارد شبکه فاضلاب شوند.
از ویژگیهای دریچه منهول میتوان به قابلیت جابجایی آن اشاره کرد. همچنین، استقرار آنها بر روی منهول بهگونهای است که باز کردنشان توسط افراد معمولی، دشوار اما نه غیرممکن است. انواع دریچه منهول، بسته به جنس آن متفاوت است. پرکاربردترین این دریچهها موارد زیر هستند:
دراینبین، استفاده از دریچه منهول کامپوزیت ، نسبت به دیگر انواع دریچه به دلیل مزایای آن روزبهروز گستردهتر شده است. در ادامه، ویژگیهای این دریچه را بیشتر توضیح میدهیم.
دریچه منهول کامپوزیت از ترکیبی از رزینهای پلیمری و دیگر مواد شیمیایی ساخته میشود که مهمترین آنها عبارتاند از:
مهمترین رزین استفاده شده برای ساخت این دریچه نیز رزین پلیاستر غیراشباع است. در تولید این نوع دریچه از روش BMC استفاده میشود. BMC مخفف عبارت Bulk Molding Compound است که در آن از ترکیبی از خانواده گرماسختهای تقویت شده با الیاف شیشه استفاده میشود. در این روش، ابتدا خمیر BMC تهیه شده سپس فرآیندهای تولید قطعه قالبگیری و عملیات تکمیلی انجام میشوند. در روش BMC از هیچ پرکنندهای مانند سلیس و غیره استفاده نمیشود.
اما چرا استفاده از دریچه منهول کامپوزیت نسبت به دیگر انواع دریچه مانند دریچه منهول چدنی و بتنی برتری دارد. در ادامه مزایای این دریچه را بررسی میکنیم.
یکی از خطراتی که دریچههای منهول را تهدید میکند، خطر سرقت آنها است. سارقین، این دربها را باز کرده و در بازارهای اسقاطی به فروش میرسانند. یکی از ویژگیهای دریچه منهول کامپوزیت ، عدم ارزش اسقاط آن است. همین امر، خطر سرقت آنها را بهخوبی کاهش داده است.
دیگر مزیت برجسته دریچههای کامپوزیتی، مقاومت مکانیکی، هیدرولیکی، شیمیایی و حرارتی بالای آنهاست. این ویژگیها سبب شدهاند که این نوع دریچه بهترین گزینه برای استفاده در محیطهای شهری باشد. مقاومت مکانیکی بالای کامپوزیت سبب میشود که دریچه در شرایط دمایی و فشاری مختلف، تغییر شکل ندهد. نکته مهم دیگر این است که دریچههای کامپوزیتی با عبور خودروها از روی آنها جابجا نمیشوند.
مقاومت فشاری برخی از دریچههای کامپوزیتی به ۹۰ تن نیز میرسد. همچنین، مقاومت شیمیایی بالا نیز سبب میشود که دریچه در برابر عوامل بهشدت خورنده که اغلب سبب پوسیدگی دریچه منهول چدنی و دیگر انواع میشوند، مقاومت کرده و طول عمر بالایی داشت باشد.
از دیگر مزایای دریچه منهول ساختهشده از کامپوزیت موارد زیر هستند:
بااینحال، طرفداران محیطزیست، عدم امکان بازیافت کامپوزیت را یکی از معایب آن میدانند. در این مورد باید گفت که عمر طولانیتر و حدود ۳۰ ساله دریچه منهول کامپوزیت ، نسبت به دیگر انواع مانند دریچه منهول چدنی که حداکثر ۲۰ سال و در شرایط محیطی سخت، ۱۰ سال عمر میکنند، این نقطه ضعف را تا حدی پوشش میدهد.
یکی از شبیهترین انواع دریچه منهول به نوع کامپوزیتی، دریچه کوپلیمری است. این نوع دریچه نیز وزن سبک و مقاومت شیمیایی بالایی دارد؛ اما ازنظر مقاومت مکانیکی بهخوبی مدل کامپوزیتی عمل نمیکند. دریچه منهول کوپلیمری از ترکیبی از UPVC و مواد پلیمری ساخته میشود. کوپلیمر ازنظر ساختار شیمیایی از به هم پیوستن تعدادی از پلیمرها به دست میآید. مزیت این دریچه نسبت به دریچه کامپوزیتی، قیمت نسبتا ارزانتر آن است.
تهیه و تولید دریچههای منهول بهویژه دریچه منهول کامپوزیت به تکنولوژی بالایی نیاز دارد. در کشور ما شرکت ساخت دریچههای فاضلابی و شهری پتروقائم یکی از اصلیترین تولیدکنندگان این محصولات است. این شرکت با سابقه طولانی در این صنعت و دریافت انواع استانداردهای بینالمللی، اقدام به تولید دریچههای چدنی، ترکیب چدن بتن پلیمر، کامپوزیت و کوپلیمری کرده است. همچنین، تولید انواع لوله نیز در روی خط تولید این شرکت قرار دارد. ارائه لیست قیمت بهروز و نیز پشتیبانی تلفنی همهروزه از ویژگیهای مثبت وبسایت شرکت پتروقائم هستند.