بازار فارکس تنها بازار سرمایهگذاری در جهان است که از هر دو روند نزولی و صعودی، میتوان درآمد کسب کرد. این بدان معناست که چه در کاهش قیمتهای جهانی و چه در افزایش آن، امکان کسب درآمد برای سرمایه گذار وجود دارد. این مزیت استثنایی باعث شده تا سرمایهی سرمایهگذاران هیچگاه راکد نبوده و در هر زمانی بتوانند برای خود درآمد ایجاد نمایند. همچنین این بازار به دلیل نداشتن صف خرید و فروش، استرس کمتری برای افراد به همراه دارد. احتمالا شنیدهاید که در بورس، هنگام ریزش قیمتها، هیچ خریداری برای سهام شما پیدا نشده و فقط صف فروش طولانیتر میشود. در چنین مواردی، سهامدار باید انقدر منتظر بماند تا بالاخره خریداری پیدا شود که با قیمتی بسیار دور از انتظار، معامله را انجام دهد. این تنها مزایای این بازار نبوده و مزایای بی شمار آن باعث شده تا پررونقترین بازار مالی جهانی باشد.
فارکس یک بازار واقعی با مکان مشخصی نیست که بتوان به آنجا مراجعه کرد، بلکه در حقیقت، فارکس بازاری است که دادههای قیمتی نمادهای مختلف معاملاتی در آن ثبت شده است. این بازار از مجموعه چارتهای قیمتی تشکیل شده که نشاندهندهی قیمتهای جهانی داراییهای مختلف در هر لحظه است. برای مثال، حتما میدانید که قیمت طلا در بازارهای جهانی همواره در حال رصد شدن است. این تغییرات قیمتی برروی چارت نمودار XAU نمایش داده شده که اگر مبنای قیمتی آن دلار آمریکا باشد، نمادش به XAU/USD و اگر مبنای قیمتی یورو باشد، چارت با نماد XAU/EUR نمایش داده میشود. بروکرها یا همان کارگزاران فارکس، به تریدر یا همان سرمایهگذار اجازه میدهند که بدون رد و بدل شدن اصل دارایی، برروی قیمت کنونی چارت معامله کرده و هر زمان که مایل باشند، معامله را خاتمه دهند. این امکان به لطف قراردادهای مابهالتفاوت یا همان معاملات CFD امکان پذیر شده است.
معاملات CFD یا همان Contract for difference قراردادهایی است که قدمتی بیش از یک قرن دارند. در این معاملات، طرفین معامله بدون رد و بدل کردن اصل دارایی، قراردادی را با یکدیگر امضا میکنند که یک طرف آن خریدار بوده و طرف دیگر فروشنده است. مبنای این قرارداد، تحلیل آتی بازار بوده و هر طرف که تحلیل درستتری از روند قیمتی داشته باشد، میتواند از قیمت آتی دارایی مشخص، درآمد کسب کند. این ساز و کار در فارکس توسط بروکرها ارائه شده است. هر کارگزاری فارکس دارای لیستی از نمادهای معاملاتی است که تریدر میتواند از میان آن انتخاب و معامله نماید. هنگامیکه شما قصد خرید طلا را داشته باشید، بروکر از طرف شما معامله خرید را انجام داده و در زمانی که معامله را ببندید یا اصطلاحا پوزیشن را ببندید، کارگزاری فارکس با شما تسویه حساب خواهد کرد. از آنجاییکه بروکر در سود و زیان شما شریک نیست، درآمد یا ضرر مالی به عهده خود تریدر بوده و بروکر به ازای هر معامله، تنها کارمزد خود را دریافت خواهد کرد.
همانطور که پیشتر مطرح شد، فارکس تنها بازار دوسویه در سطح جهان است که هم در روند نزولی و هم در روند صعودی، امکان کسب درآمد وجود دارد. هنگام کاهش قیمتها (مثلا کاهش ارزش جهانی طلا در برابر دلار)، تریدر میتواند با فروش یا همان SELL نماد معاملاتی XAU درآمد کسب کند. شاید برای شما سوال شود که بدون خریدن نماد معاملاتی، چطور امکان فروش آن وجود دارد؟! همانطور که پیشتر مطرح شد، بروکرها داراییهای مشخصی داشته که با توجه به آن، به مشتریان خود خدمات ارائه میکنند. هنگامیکه شما قصد باز کردن معامله فروش طلا را داشته باشید، بروکر بخشی از طلای خود را به قیمت روز فروخته و در زمانی که پوزیشن خود را ببندید، بروکر مجددا همان میزان طلا را خریدرای خواهد کرد و مابهالتفاوت قیمت در زمان باز کردن و بستن معامله را با شما تسویه خواهد کرد.
بدین ترتیب، اگر در معامله SELL قیمت هنگام بستن کمتر از قیمت در زمان باز کردن معامله باشد، شما درآمد کسب نمودهاید. بنابراین، بازار دوسویه در حقیقت به لطف بروکر فارکس و داراییهای آن امکانپذیر شده است. در نظر داشته باشید که بروکر در هر معامله ابتدا کارمزد معاملات را کم نموده و به پوزیشنهای معاملاتی تا جایی اجازهی باز ماندن را میدهد که میزان ضرر برابر با اصل سپرده شده باشد. باز ماندن معاملات سودآور تا ابد امکانپذیر بوده، اما پوزیشنهایی که در ضرر باشند، ممکن است باعث از دست رفتن سرمایه شوند.
یکی از ویژگیهایی که باعث جذاب شدن بازار فارکس میشود، قابلیت استفاده از خدمتی با نام اهرم است. اهرم که ترجمه Leverage است، خدمتی است که هر کارگزاری به مشتریان خود ارائه نموده است. این خدمت، به تریدر کمک میکند تا چندین برابر اصل سرمایهی خود وارد پوزیشن شود. برای مثال، اگر با سرمایهی ۱۰۰ دلاری، معامله خرید طلا انجام داده باشید و قیمت طلا در بازارهای جهانی ۱ درصد افزایش داشته باشد، میزان موجودی شما بعد از بستن پوزیشن معادل ۱۰۱ دلار خواهد بود. اما اگر از اهرم ۱۰۰ برابری استفاده کنید، همانند آن است که پوزیشن ۱۰۰ ضربدر اهرم ۱۰۰ و معادل ۱۰،۰۰۰ دلار باز کردهاید. در این صورت، سود ۱ درصدی آن معادل ۱۰۰ دلار شده و تراز کلی حساب شما پس از بستن معاملات معادل ۲۰۰ دلار خواهد بود. برای اینکه بدانید فارکس چیست به این مقاله مراجعه نمایید.
در نظر داشته باشید که اهرم معاملاتی همانگونه که میزان سود را چندین برابر میکند، میزان ضرر را نیز چندین برابر کرده و ریسک انجام معاملات را بالا خواهد برد. بنابراین، پیش از انجام هرگونه معامله در این بازار جذاب، حتما دانش خود را تکمیل نمایید. استفاده از اهرم، تنها دلیل ریسک این بازار نیست. در ادامه، دلایل اصلی که باعث بالا رفتن ریسک معاملات در فارکس میشوند را بیان خواهیم کرد.
یکی از اولین دلایل ریسک بازار فارکس، ندانستن کاربرد اهرم است. بسیاری از تریدرها فقط به جنبه مثبت این خدمت بروکرها فکر کرده و احساس میکنند که همواره بازار با تحلیل آنها همسو و همجهت است. این اشتباه رایج باعث شده تا افراد به سادگی پوزیشنهایی را به حجم معاملاتی بالا (لات بالا) باز نموده و آنقدر منتظر کسب سود بمانند تا سرمایهی خود را به کلی از دست دهند. میزان اهرم باید متناسب با سپردهی اولیه در بازار فارکس انتخاب شده و همچنین هر پوزیشن باید تنها با بخشی از سپردهی حساب باز شود. به بیان سادهتر، هیچ تریدری نباید در زمان مشخص، تمام دارایی خود را وارد یک معامله نماید. این اصل، بخشی از استراتژی معاملاتی بوده و در قسمت مدیریت سرمایه در معاملات فارکس بیان شده است.
ریسک دیگر بازار فارکس، عدم شناخت نمادهای معاملاتی است. هنگامیکه در فارکس یک حساب معاملاتی باز میکنید، لیستی از نمادهای معاملاتی که بیش از ۲۰۰ نماد مختلف است، در مقابل شما قرار خواهد گرفت. عموما تریدرهای تازه کار به دنبال پیدا کردن نمادهای شناخته شده و خرید آنها هستند. اما این اشتباه رایج نیز باعث میشود که پس از مدتی، اصلا ندانید که کدام معامله را باز نگهداشته و کدام معامله را ببندید. تریدرهای حرفهای بازار فارکس، نهایتا ۱۰ نماد معاملاتی را تحت نظر گرفته، رفتار چارت، اثرگذاری اخبار و … را تحلیل کرده و در نهایت برروی یکی یا دو نماد معاملاتی، متمرکز خواهند شد. این کار، نه تنها به افزایش درآمد کمک خواهد کرد، بلکه ریسک از دست دادن سرمایه را نیز به شدت کاهش خواهد داد. در نهایت، همانگونه که متوجه شدید، ضعف دانش و تجربه دلیل اصلی ریسک بازار فارکس است.