ارتودنسی یا لمینت | قبل از مراجعه به دندانپزشک حتما بخوانید

دندان ها امضای زیبای خدادادی

همواره هر یک از ما می‌دانیم که ویژگی‌های متفاوت در افراد سبب تمایز هر شخص از دیگری می‌شود. یکی از زیباترین امضاهای هر شخص زیبایی دهان و دندان آن شخص می‌باشد و می‌توان اقرار کرد که همانند اثر انگشت، دهان و دندان نیز می‌تواند شما را از دیگری تمیز بخشد.

ارتودنسی یا لمینت کدامیک را باید انتخاب کنید؟

شاید شما هم ازجمله افرادی باشید که در این روزها به زیبایی هرچه بیشتر دهان و دندان خود ارج می‌نهید.

یکی از مسائلی که در ذهن مراجعه‌کنندگان به جهت این امر وجود دارد، می‌تواند این سوال باشد که آیا می‌توان از لمینت و کامپوزیت به عنوان جایگزینی برای ارتودنسی و انجام درمان در مدت زمان سریعتری، استفاده کرد؟

دکتر داوودیان در مبحثی به این موضوع پرداخته‌اند و اشاره کرده‌اند که نمی‌توان لمینت، ونیر و یا کامپوزیت را به عنوان درمان سریع‌تر جایگزین ارتودنسی انتخاب کرد. در اغلب موارد، به تراشیدن مینای دندان و افزودن مواد ترمیمی یا پروتز به جای رفع پایه‌ای مشکل کجی دندان‌ها اقدام می‌شود که این امر باعث آسیب به دندان می‌شود. از طرفی دیگر سبب مستعد شدن دندان‌ها در امر پوسیدگی می‌شود. و هم چنین نیاز به تعویض مکرر مواد ترمیمی به دلیل تغییر رنگ آن نیز وجود دارد. لازم به ذکر است که لمینت‌ها آسیب‌پذیر بوده و گاها حتی با گاز زدن یک ساندویچ کنده می‌شوند.

از این رو دکتر داوودیان به بیماران توصیه می‌کنند که به رفع ریشه‌ای نامرتبی دندان‌ها با مراجعه به متخصصین ارتودنسی بپردازند.

انواع ارتودنسی

۱. ارتودنسی ثابت :

در ارتودنسی ثابت، متخصص ارتودنسی براکت‌ها را برروی دندان‌ها می‌چسباند و با استفاده از یک سیم، براکت‌ها را به یکدیگر متصل می‌کند و همچنین کش‌های بسیار ظریفی به براکت‌ها انداخته می‌شود.در هر جلسه درمانی، کش‌ها توسط متخصص ارتودنسی تعویض خواهند شد اما سیم‌ها در هر جلسه تعویض نمی‌شوند و همچنین قابل ذکر است که براکت‌ها تا انتهای دوره‌ی درمانی قابل جابه‌جایی نمی‌باشند. در ارتودنسی ثابت، بیمار نمی تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج نماید.

•  مزایای ارتودنسی ثابت:

این روش انواع مختلف حرکات دندانی را بهبود می بخشد و همچنین جابه جایی و مرتب شدن دندان ها بر خلاف ارتودنسی متحرک با جزئیات بیشتری برای بیمار فراهم است.

• معایب ارتودنسی ثابت:

تمیز کردن دندان ها در اطراف براکت دشوار است، هزینه درمان بیشتر از ارتودنسی متحرک است و در صورت آسیب براکت بیمار نمی تواند آن را از دهان خارج نماید.

۲. ارتودنسی متحرک :

در  روش ارتودنسی متحرک برای خارج کردن دستگاه، نیازی به وجود متخصص ارتودنسی نمی‌باشد و خود بیمار قادر خواهد بود تا دستگاه را هنگام غذا خوردن خارج نموده و پس از صرف غذا آن را در جای خود قرار دهد.این روش به منظور درمان، وابستگی شدیدی به بیمار دارد. لازم به ذکر است که این دستگاه شامل یک صفحه پلاستیکی به همراه سیم می‌باشد که دندان را با فشار ملایم و به تدریج حرکت می دهد.

•  مزایای ارتودنسی متحرک

این روش شست و شوی دندان‌ها را آسان می کند و از ریسک ابتلا به بیماری لثه می‌کاهد و برخلاف ارتودنسی ثابت هنگام نظافت دندان یا موارد دیگر، می تواند از دهان خارج شود.

•  معایب ارتودنسی متحرک:

مواد تشکیل دهنده این نوع ارتودنسی با گذر زمان از بین می روند و نیاز به تعویض دارند.

۳. ارتودنسی نامرئی لینگوال:

اصطلاح لینگوال یا مخفی به معنی سطح داخلی (زبانی یاکامی) دندان در مبحث ارتودنسی می‌باشد. در این روش بریس‌ ها در سطح داخلی دندان‌ها توسط متخصص ارتودنسی چسبانده می‌شود و برخلاف ارتودنسی معمولی، در ظاهر دندان تفاوتی ایجاد نمی‌کند. این روش در بین بزرگسالان و افرادی که بنا به دلایلی علاقه‌ ای به وجود بریس‌ ها بر روی دندان خود ندارند، استفاده می‌شود. از طرفی می‌توان بیان کرد که چسباندن براکت‌ها در این روش برای متخصص ارتودنسی به نسبت روش معمولی مشکل‌ تر می‌باشد. زیرا بیمار می‌با یست سر خود را به قدری عقب نگه دارد که متخصص ارتودنسی بتواند با دقت براکت‌ها را در قسمت داخلی دندان‌ ها نصب کند.

image credit : https://damonbraces.com

۴. ارتودنسی به روش سیستم دیمون:

یکی از جدیدترین سیستم ‌های ارتودنسی، درمان به روش دیمون، که بهترین نوع براکت ‌های سلف لیگیت می‌باشد. دراین روش به جای استفاده از براکت‌های معمولی از کش برای نگهداشتن براکت‌هایی با قابلیت باز و بسته شدن خودکار کشویی استفاده می‌شود. در واقع می‌توان گفت و ایرارتودنسی می‌باشد و احتیاجی به کش یا گره استیل روی براکت‌ها نمی‌باشد. درنتیجه مدت زمان درمان کوتاه تر همراه با مراحل درمان سریعتر را به همراه خواهیم داشت.

۵. ارتودنسی اینویزیلاین

این روش درمانی به ارتودنسی ژله‌ای معروف می‌باشد که ازپلاک‌های شفاف ونازک با هدف نظم بخشیدن به دندان‌های شما استفاده می‌گردد. این پلاک‌ها به صورت اختصاصی برای هر فرد و توسط تکنولوژی تصویربرداری سه بعدی آماده‌سازی می‌شوند. بیمار هریک از این پلاک‌ها را به مدت دو هفته در دهان خود جای می‌دهد و تنها کافی است تا در هنگام غذاخوردن، نوشیدن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، آنها را از دهان خارج کند. پس در هر مرحله درمانی، متخصص ارتودنسی تعدادی ردیف‌کننده به بیمار تحویل می‌دهد. این جایگزینی ردیف‌کننده‌ها،دندان‌های بیمار را هفته به هفته مقداری حرکت می‌دهد تابه موقعیت نهایی برنامه‌ریزی شده توسط متخصص ارتودنسی برسند.

۶. ارتودنسی سرامیکی

براکت‌های سرامیکی که دراصطلاح به آنها براکت‌های بیرنگ، شفاف یا شیشه‌ای نیز گفته می‌شود،از مواد کامپوزیتی همرنگ با رنگ دندان تهیه می‌شوند. بیماران بزرگسال تمایل بیشتری به انتخاب این نوع براکت‌ ها دارند زیرا بسیار شبیه دندان بوده و حتی از فاصله یک متری هم قابل تشخیص بر روی دندان‌ها نیستند.

ارتودنسی سریع، یک جلسه‌ای، ارتودنسی با لیزر و بدون سیم!

باید توجه داشت که متاسفانه برخی افراد سودجو در امر ارتودنسی با عنوان‌هایی چون ارتودنسی یک جلسه‌ای، ارتودنسی سریع، ارتودنسی بدون سیم و… شما را به سمت کامپوزیت و لمینت سوق می‌دهند و این امر مسائلی جبران ناپذیر را به همراه خواهد داشت.

درواقع در این روش هیچ گونه ارتودنسی به مفهوم حرکت دادن دندان‌ها صورت نمی‌گیرد. بلکه آنها تنها به تراشیدن مینای دندان در نواحی بیرون‌زده دندان‌های کج و چرخیده و از سوی دیگر به پرکردن قسمت‌های فرو رفته دندان‌ها با مواد ترمیم کامپوزیت، لمینت و یا روکش می‌پردازند.

قابل ذکر است که اگر شما این روش درمانی را انتخاب کنید، در آینده برای درمان به روش ارتودنسی، مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.

معایب ارتودنسی سریع :

افزایش استعداد پوسیدگی دندان‌ها در نواحی تراشیده شدن مینا

تغییر رنگ دوره‌ای کامپوزیت و لزوم تراش و ترمیم مجدد

مشکل رعایت بهداشت دندان‌ها به خصوص استفاده از نخ دندان

بروز ظاهری نازیبا در گذر زمان با تغییر رنگ مواد ترمیمی

تداخل درمان ارتودنسی در آینده

آیا روکش منعی برای ارتودنسی به همراه دارد؟

مسئله‌ی دیگری که در مراجعه به متخصص ارتودنسی ممکن است برایتان مطرح باشد، این است که آیا منعی برای دندان‌هایی که روکش یا لمینت شده‌اند نسبت به امر ارتودنسی وجود دارد؟

دکتر داوودیان هم چنان به این امر نیز پرداخته‌اند و اذعان داشته‌اند که این دو مسئله مغایرتی با یکدیگر ندارند. اما قابل ذکر است از آنجایی که قدرت اتصال براکت و تیوب ارتودنسی به سرامیک، که از متریال اصلی در روکش می‌باشد، شامل قدرت ضعیف‌تری نسبت به نصب بر روی مینای دندان می‌باشد. پس نیاز به دقت و مراقبت بیشتر در جلوگیری از شکستن آن و استحکام باند وجود دارد.

به عنوان مثال بیمارانی که دندان‌های روکش شده دارند و برای ارتودنسی اقدام می‌کنند، از منع غذایی بیشتری به جهت مراقبت بهتر از دندان‌هایشان برخوردارند تا از غذاهای سخت در رژیم غذایی خود، خودداری نمایند.

هم چنین می‌توان گفت که بند ارتودنسی روی دندان‌های روکش دار نسبت به دندان‌های طبیعی قابلیت تطابق پذیری کمتری نشان می‌دهند. زیرا روکش دندانی الزاما از آناتومی طبیعی دندان پیروی نمی‌کند.

چندین سوال متعدد در رابطه با درمان ارتودنسی

• افزایش طول عمر دندان‌ها با ارتودنسی

می‌توان بیان کرد نظم و ترتیب قرارگیری دندان‌ها در موقغیت مطلوب داخل فک سبب پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندان‌ها را به دنبال خواهد داشت. از طرف دیگر منظم‌شدن دندان‌ها به سهولت در رعایت بهداشت نیز کمک خواهد کرد.

• آیا ارتودنسی به برطرف کردن مشکلات گوارشی کمک می‌کند؟

باید این مسئله را بیان کرد که حالت ایده‌آل دندان‌ها به صورتی است که هر دندان در فک بالا با دو دندان در فک پایین در تماس است. چنانچه به هردلیلی این نظم برهم خورده و وضعیت دندان‌ها از حالت عادی خارج شده باشند، غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکلاتی همراه خواهد شد. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماس‌های مناسب و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.

•  آیا مشکلات عضلانی با ارتودنسی قابل درمان می‌باشد؟

برای تفهیم این موضوع می‌توان مثالی را ارائه داد که اگر فردی فعالیت روزانه خود را با دست راست انجام ‌دهد بالتبع آن، عضلات قوی‌تر با حجم بزرگ‌تر نسبت به دست چپ را خواهد داشت اما چون دست‌ها زیر لباس قرار می‌گیرند تاثیر قابل‌توجهی در بیننده به وجود نمی‌آورند. به طور مثال فرض کنید شما به هر دلیلی ، عادت و یا حتی مشکلاتی همچون کوچک بودن فک تنها با یک سمت از دندان ها غذا بخورد پس از مدتی فکش دچار مشکل نامتقارنی خواهد شد. از این رو می بایست به متخصص ارتودنسی مراجعه کند.

• سن مناسب درمان ارتودنسی

برای شروع درمان ارتودنسی از سن ۷ سالگی میتوان اقدام به درمان کرد و این مورد را در نظر داشته باشید که تا ۱۲ سالگی قابلیت تغییر در رشد فک وجود دارد. همچنین می‌توان گفت، ۱۲ سالگی بهترین سن درمان ارتودنسی با استفاده از دستگاه ثابت می‌باشد. پس از ۱۲ سالگی به کمک دستگاه‌های متحرک می‌توان به انجام دوره‌ی درمان ارتودنسی پرداخت. در افراد بالای ۱۲ سال، روش دیمون از جمله انواع روش های درمان مناسب و جالب توجه در روند درمان ارتودنسی بیمار می‌باشد که دکتر داوودیان نیز متخصص ارتودنسی از متخصصین نام آور در ایران به روش دیمون هستند و می‌توانند اطلاعات فراوانی در رابطه با این روش درمان را در اختیار شما قرار دهند. معمولا با گذر از سن ۳۰ سالگی، استخوان فک به مرور شروع به تحلیل رفتن می‌کند و در این مواقع، ارتودنتیست می‌بایست نسبت به نحوه درمان، انتخاب نوع درمان و و ناهنجاری های فک و دندان بیمار اطلاعات کاملی را ارئه دهد.

• ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک

روش درمانی با استفاده از دستگاه متحرک بسیار راحت تر از حالت درمانی با استفاده از دستگاه ثابت می‌باشد. زیرا در ارتودنسی متحرک قادر خواهد بود تا دستگاه را جهت انجام فعالیت هایی چون غذا خوردن و شستشو از دهان خارج کرده و مجددا آن را جایگذاری نمایند. اما در ارتودنسی با استفاده از دستگاه ثابت، بیمار قادر نخواهد بود تا دستگاه را جا به جا کرده و تنها قابل خارج کردن توسط دکتر متخصص و در پایان طول دوره ی درمان می‌باشد.

• نحوه عملکرد دستگاه‌های ارتودنسی چگونه است؟

در درمان ارتودنسی در هر جلسه ی درمانی فشاری اندک و مداوم به فک و دندان در جهت قرارگیری در جای مناسب دندان ها وارد می‌شود. به همین جهت وجود درد در جلسات ابتدایی امری طبیعی می‌باشد اما پس از حدد یک هفته این درد بهبود می‌یابد.