عمل جراحی افزایش قد چیست؟

چگونگی انجام عمل جراحی افزایش قد

در این فرآیند، طول استخوان‌ها روزانه به میزان حداکثر یک میلی‌متر افزایش می‌یابد. همزمان، بافت‌های نرم مانند پوست، ماهیچه‌ها، اعصاب و غیره نیز به آرامی و با کمک فیزیوتراپی و تمرینات کششی منظم رشد می‌کنند. بسته به میزان افزایش دلخواه قد، این روند می‌تواند چندین ماه زمان ببرد.

مراحل پیش از جراحی

قبل از انجام جراحی افزایش قد، بررسی‌های دقیقی بر روی کاندیداها صورت می‌گیرد که عمدتاً شامل بررسی‌های روانی است. پس از مشاوره با یک مشاور و روانپزشک و تشخیص مناسب بودن فرد برای این عمل، آزمایشاتی نظیر آزمایش خون انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که مانعی برای انجام جراحی وجود ندارد و عوارض احتمالی به حداقل برسد.

محدودیت‌ها و شرایط مناسب

با وجود اینکه در تئوری امکان انجام این عمل برای همه وجود دارد، اما بر اساس مطالعه‌ای ۲۱ ساله که توسط دکتر نادر مطلبی زاده در مرکز بین‌المللی افزایش قد ایران انجام شده، یک محدوده سنی خاص برای انجام این عمل مناسب شناخته شده است. اگرچه مناسب‌ترین بازه سنی برای انجام این عمل ۱۸ تا ۲۰ سال است، خانم ها تا سن ۴۰ و آقایان ۴۵ سال نیز می‌توانند در شرایط خاص و با استفاده از جدیدترین متدهای افزایش قد، این عمل را انجام دهند.

با این حال، افرادی که بیش از ۴۵ سال سن دارند معمولاً کاندیدای مناسبی برای این عمل شناخته نمی‌شوند. علت این امر، کندی رشد استخوان ‌ها در این سن و گاهی اوقات نیاز به گرافت استخوان در افراد مسن‌تر است.

برش استخوان یا استئوتومی در جراحی افزایش قد

در ابتدای فرآیند جراحی افزایش قد، یکی از مراحل کلیدی، انجام عمل استئوتومی است. این مرحله شامل برش استخوان به منظور ایجاد دو بخش مجزا می‌شود. این برش دقیق اجازه می‌دهد تا فضایی برای افزایش طول استخوان ایجاد شود. به دنبال این عمل، از دستگاه‌های ارتوپدی خاصی برای تسهیل فرآیند افزایش طول استفاده می‌شود. استفاده از این دستگاه‌ها ممکن است به ایجاد اسکار یا جای زخم روی پاها منجر شود.

انواع دستگاه‌های بلندکننده ارتوپدی

در جراحی افزایش قد، دو نوع اصلی دستگاه بلندکننده ارتوپدی مورد استفاده قرار می‌گیرند:

1. دستگاه‌های داخلی: این دستگاه‌ها، مانند میله‌های تلسکوپی که در روش جراحی MTN به کار می‌روند، در داخل استخوان قرار می‌گیرند.

2. فیکساتورهای خارجی: این دستگاه‌ها، مانند دستگاه‌های فیکساتور خارجی در روش LATN و دستگاه Taylor Spatial Frame یا Ilizarov، در خارج از بدن باقی می‌مانند و به افزایش طول استخوان کمک می‌کنند.

فرآیند ریکاوری پس از عمل جراحی

پس از اتمام عمل جراحی افزایش قد، استخوان‌ها وارد یک دوره استراحت می‌شوند که بین پنج تا هفت روز طول می‌کشد. این دوره به عنوان دوره تأخیر شناخته می‌شود. پس از گذر از این دوره، آغاز به فرآیند افزایش طول استخوان می‌کنند.

آموزش استفاده از دستگاه ارتوپدی

پس از دوره تأخیر، پزشک به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه به آرامی دو بخش استخوانی را از یکدیگر جدا کند. با جداسازی آرام این دو بخش، استخوان جدید در فضای بین آن‌ها شکل می‌گیرد، که به افزایش طول کلی استخوان منجر می‌شود. این استخوان تازه تشکیل شده به عنوان استخوان بازسازی شده شناخته می‌شود و افزایش طول ممکن در طی هر روز تا ۱ میلی‌ متر می‌رسد.

اهمیت فیزیوتراپی و ورزش‌های کششی

در طول فرآیند افزایش طول استخوان، افزایش طول بافت‌های نرم مانند عضلات و اعصاب نیز ضروری است. بنابراین، حضور فعال و منظم در جلسات فیزیوتراپی، علاوه بر انجام ورزش‌های کششی مخصوص که توسط متخصصین آموزش داده می‌شود، اهمیت ویژه‌ای دارد. این فعالیت‌ها نه تنها به بهبود و افزایش انعطاف‌پذیری کمک می‌کنند بلکه درد را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند. در طول دوره افزایش طول، توصیه می‌شود که بیماران دو تا پنج بار در هفته به فیزیوتراپی بپردازند تا از سلامت و بهبودی ایده‌آل برخوردار شوند.

تنظیم روزانه دستگاه و مرحله افزایش

در طول مرحله افزایش، داوطلب یا یکی از اعضای خانواده مسئولیت تنظیم دستگاه را به عهده می‌گیرد. این تنظیمات روزانه انجام می‌شوند تا قسمت‌های استخوانی به آرامی و با سرعت حداکثر ۱ میلی‌متر در روز از یکدیگر جدا شوند. میزان جداسازی بسته به نوع استخوان ممکن است متفاوت باشد، مثلاً برای استخوان‌های ساق پا ممکن است ۰.۷۵ میلی‌متر در روز و برای استخوان‌های ران یا بازو، ۱.۰ میلی‌متر در روز باشد. این فرآیند تدریجی باعث می‌شود بدن به صورت مداوم استخوان‌ها و بافت‌های نرم جدیدی مانند پوست، ماهیچه‌ها، اعصاب، و رگ‌های خونی تولید کند. این مرحله تا رسیدن استخوان به طول مورد نظر ادامه می‌یابد.

پیگیری و تنظیم مرحله افزایش

بیمار باید هر ماه دو بار به پزشک مراجعه کند تا با انجام عکس‌برداری رادیولوژی، از سرعت مناسب افزایش طول استخوان اطمینان حاصل شود. اگر استخوان خیلی سریع یا خیلی کند رشد کند، می‌تواند نشانه‌ای از عوارض جراحی باشد. بر اساس ظاهر استخوان بازسازی شده در عکس‌های اشعه X، پزشک ممکن است سرعت افزایش طول استخوان را تسریع یا کاهش دهد.

مرحله تحکیم

پس از مرحله افزایش، مرحله تحکیم آغاز می‌شود که در آن استخوان بازسازی شده به تدریج سخت و محکم می‌شود. برای رسیدن به طول مورد نظر ۶ سانتی‌متر (۲.۵ اینچ)، این فرآیند معمولاً حدود ۳ ماه زمان نیاز دارد، اما برای سخت شدن استخوان جدید، ۵ تا ۶ ماه دیگر زمان لازم است.

توصیه‌های کلیدی برای بهبود

برای تسهیل بهبود و رشد استخوان، بیماران باید از استعمال دخانیات به هر شکلی اجتناب کنند و یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی پروتئین را دنبال کنند.

روش‌های جراحی افزایش قد

برای افزایش قد، سه روش اصلی وجود دارد که بسته به وضعیت جسمانی و مالی فرد انتخاب می‌شوند.

روش MTN یا MANUAL TELESCOPIC NAIL

در روش افزایش قد MTN، نیل تلسکوپی داخل استخوان نصب می‌شود و یک پیچ کوچک بیرونی در ناحیه ساق پا قرار داده می‌شود. این روش، که فقط شامل یک پیچ کوچک روی پوست می‌شود، اجازه می‌دهد فرد با راحتی بیشتری راه برود و زندگی روزمره خود را دنبال کند. همچنین، این روش درد کمتری نسبت به سایر روش‌ها ایجاد می‌کند و تنها در ایران و در مرکز بین‌المللی افزایش قد ایران انجام می‌شود.

روش LON یا Lengthening Over Nail

در این روش، ابتدا عمل استئوتومی (برش استخوان) انجام می‌شود. سپس، یک میله داخل استخوان ساق پا قرار داده می‌شود و یک فیکساتور خارجی (External Fixator) بر روی استخوان و از بیرون، روی ساق پا نصب می‌گردد. افزایش طول به تدریج انجام می‌گیرد. پس از اتمام دوره افزایش، پیچ‌ها در محل برش نصب و سپس فیکساتور خارجی برداشته می‌شود.

روش LATN یا Lengthening And Then Nailing

در روش LATN، ابتدا عمل استئوتومی انجام می‌شود. سپس دستگاه فیکساتور خارجی بر روی ساق پا یا ران نصب می‌شود. پس از اتمام افزایش طول، میله داخلی در داخل استخوان ساق یا ران قرار داده می‌شود، که این میله با پنج یا شش پیچ بر روی ساق پا یا ران نصب می‌شود. در نهایت، محل افزایش فیکس شده و فیکساتور خارجی جدا می‌گردد.

این روش‌ها هر کدام مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و انتخاب هر کدام بسته به شرایط خاص هر فرد و توصیه‌های پزشکی انجام می‌شود.