بهترین روشهای درمان سرماخوردگی و پیشگیری از آن
آنچه در ادامه خواهید خواند یکی از کاملترین مطالب درخصوص روشهای پیشگیری و درمان سرماخوردگی است .
در فصل خزان که هوا رو به سردی میرود سر و کله بیماریهای سرماخوردگی و آنفلوآنزا هم پیدا می شود. بهترین راه حل این است که از قبل خودمان را مجهز کنیم و با رعایت اصول مراقبت از خود که شامل شستن دستها ، استفاده از ماسک، رعایت فاصله با فرد مبتلا، دست ندادن با فرد بیمار و … است و برخورداری از تغذیه سالم، از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری کنیم.
اما به هر حال علیرغم همهی پیشگیریها و مراقبتها، ممکن است دچار بیماریهای فصل سرما (سرماخوردگی و آنفلوآنزا) شویم، لذا در این مقاله در مورد اقدامات غذایی مفید برای درمان بیماریهای مذکور سخن خواهیم گفت.
هر چند که درمان مشخصی برای عفونتهای ویروسی وجود ندارد، اما تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه مناسب به تخفیف علایم بیماری و بهبودی سریعتر کمک خواهد نمود. نحوه تهیه و مصرف مواد غذایی و انتخاب برخی از آنها نیز در این امر موثرند. بدیهی است که عدم مراقبت کافی از خود در حین بیماری، وضعیت را تشدید خواهد نمود.
رژیم غذایی مناسب میتواند سهم بسزایی در درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا داشته باشد. مصرف برخی مواد غذایی ممکن است علایم بیماریهای سرماخوردگی و آنفلوآنزا را کاهش دهد.
خوراکی های خوب و مفید برای سرماخوردگی
مایعات گرم برای درمان سرماخوردگی
مصرف مایعات گرم ممکن است به تخفیف گرفتگیها و مشکلات تنفسی همراه با سرماخوردگی و آنفلوآنزا کمک کند، همچنین مایعات گرم ممکن است به نرم شدن موکوس و تخلیه سلولهای ویروسی از بدنتان کمک کند.
توصیه میکنیم در طول روز حداقل ۸ لیوان مایعات میل کنید و اگر تب کردهاید مصرف مایعات را بیشتر از این بکنید. سعی کنید آب میوهها را خودتان تهیه کنید. آب میوههای طبیعی بدون شکر بهتر از آب میوههای صنعتی هستند.
ویروسها مکانهای سرد و خشک را ترجیح میدهند؛ و زمانی که محیطشان گرم و مرطوب باشد زودتر از بین میروند.
سوپ داغ
سوپ داغ مخاط را رقیقتر میکند و باعث میشود روان شده و زودتر تخلیه شوند. مصرف سوپهای گرم و یا نوشیدنیهای گرم میتوانند گزینه های موثری در تخفیف علایم سرماخوردگی و آنفلوآنزا باشند.
سوپ داغ با پیاز، سیر و اندکی فلفل بینی و گلو را گرم و مجاری تنفسی را باز میکند. در دورهی سرماخوردگی برای خودتان جوشاندههای مناسب و سوپ مرغ، تهیه و میل کنید.
در حقیقت در یک مطالعه که در ژورنال Chest به چاپ رسیده است؛ محققان تایید نمودند که سوپ مرغ دارای برخی اثرات ضد التهابی ملایم بود و در تخفیف علایم عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی موثر واقع گشت. البته بهتر است که در تهیه سوپ مرغ از انواع سبزیجات تازه نیز استفاده شود.
توصیه میکنیم زمانی که علائم سرماخوردگی ، خود را نشان داد بلافاصله یک کاسه سوپ داغ میل کنید. برای گیاهخواران عزیز نیز توصیه میکنیم سوپ سبزیجات میل کنند چون همان تأثیر را دارد.
نوشیدن آب، بدن را تمیز میکند. در واقع نوشیدن آب توکسینها یا همان سموم بدن و باکتریها و ویروسها را دفع میکند. لازم است که روزانه یک و نیم لیتر آب مصرف شود.
چای کم رنگ
مداومت بر مصرف چای کمرنگ و آب میوه به دلیل افزایش میزان مایعات دفعی از بدن، موجب تنظیم دمای بدن میشود.
دمنوش پودر گشنیز و دارچین و زنجبیل
زمانی که تب دارید نصف قاشق چایخوری پودر گشنیز، همین میزان پودر دارچین و یک چهارم قاشق چایخوری زنجبیل را در یک فنجان آب گرم ریخته و بگذارید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد و بعد میل کنید
شربت پیاز و عسل برای درمان سرماخوردگی
پیاز ضدعفونی کنندهی موثری است. پیاز پخته شده خلط آور است و به این ترتیب باعث تسکین گلو شده و ترشحات برونشیتی و علائم سرماخوردگی را از بین میبرد.
۱۰۰ گرم پیاز را خرد کنید و در ۲۰ سیسی لیتر آب و به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید. محلول را صاف کرده و ۱ قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه کنید. دوباره محلول را روی حرارت گذاشته و اجازه دهید مثل شربت غلیظ شود. روزانه ۲ تا ۶ قاشق چایخوری از این شربت میل کنید.
معجزه عسل و لیمو ترش
تقریبا همه ما در مورد مصرف مخلوط عسل و لیمو ترش در یک لیوان آب گرم، برای درمان بیماران مبتلا به سرماخوردگی چیزهایی شنیدهایم.
مصرف یک لیوان آب جوش به همراه عسل و لیمو ترش، یکی از روشهای موثر در تسکین علائم سرماخوردگی است. این شربت حساسیت سینه را تسکین میدهد و دارای قدرت ضدعفونی کنندگی بالایی است.
آویشن دم کنید
آویشن سرشار از «فنول» است برای همین یک ضدعفونی کننده موثر میشود که با بیماریهای مجاری تنفسی مقابله میکند. متخصصان معتقدند که این گیاه در درمان التهاب مجاری تنفسی بسیار موثر عمل میکند.
برای بهرهمندی از خواص سیر توصیه میکنیم دو حبه سیر را له کنید و سپس آنرا با شیر یا آب گوشت یا آب مرغ بجوشانید و داغ میل کنید
دو قاشق چایخوری آویشن را در یک فنجان آب جوش ریخته و اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. محلول را صاف کنید و روزانه سه مرتبه از این دم کرده میل کنید.
مصرف زنجبیل برای درمان سرماخوردگی
زنجبیل حاوی برخی ترکیبات ضد ویروسی است که میتوانند در تخریب ویروسهای مسبب آنفلوآنزا و سرماخوردگی، موثر باشند. همچنین این مواد میتوانند از طریق حمایت از تولید ترکیبات ضد میکروبی و ضد ویروسی، در تقویت سیستم ایمنی موثر باشند.
مصرف فلفل قرمز برای درمان سرماخوردگی
فلفل قرمز تازه و یا پودر آن ممکن است در تخفیف علایم آنفلوآنزا و سرماخوردگیها موثر باشند. ماده ای موسوم به کپسایسین که موجب تندی طعم فلفل قرمز میگردد، ممکن است به بهبود جریان خون و رساندن مواد مغذی و ویتامینها به سلولهای عفونی شده و به بهبود بیماری کمک نماید. همچنین تندی و تیزی همراه با آن میتواند به تخفیف گرفتگیها در ناحیه سینه و حفره بینی کمک نماید.
افزودن فلفل قرمز و ریشهی خردل به غذاها باعث میشود که بینی باز شود. اگر ادویههای دیگر را نیز میتوانید مصرف کنید از آنها نیز استفاده کنید. زمانی که تب دارید نصف قاشق چایخوری پودر گشنیز، همین میزان پودر دارچین و یک چهارم قاشق چایخوری زنجبیل را در یک فنجان آب گرم ریخته و بگذارید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد و بعد میل کنید.
مصرف سیر تازه برای درمان سرماخوردگی
سیر یک آنتی اکسیدان بسیار قوی است و علاوه بر این، خواص ضد میکروبی و ضد ویروسی نیز دارد.
هنگامی که سیر تازه با چاقو و یا خردکن و یا حتی از راه جویدن خرد می شود، واکنشی شیمیایی در سیر روی می دهد که طی آن، ماده ای به نام آلیسین آزاد می شود. آلیسین یک ضد میکروب قوی است که تنها در لحظه خرد کردن سیر و درست قبل از اینکه حرارت ببیند، تولید می شود! به همین دلیل خوردن سیر تازه به این شکل، زمانی که یک آنفلوآنزای شدید در حال شروع شدن است، برای متوقف کردن بیماری بسیار مفید است. به توصیه برخی متخصصین، خوردن یک یا دو حبه سیر، هر سه یا چهار ساعت یک بار، باعث توقف کامل سرماخوردگی می شود.
در اینجا دو روش استفاده از سیر خام را به شما معرفی می کنیم:
نگه داشتن سیر در دهان
این روش همانند روش قدیمی بو دادن یک حبه کامل سیر و سپس خوردن آن، بسیار مرسوم است؛ البته این کار برای کسانی که دل و جرات خام خوردن سیر را ندارند، کار ساده ای نیست! شاید استفاده از روش قدیمی برای کسانی که معده حساسی دارند، امکان پذیر باشد، ولی توصیه می شود این روش را با معده خالی انجام ندهید. یک تفاوت مهم در این روش ساده با نوع قدیمی آن این است که نگه داشتن سیر در دهان، برای درمان گلودرد نیز بسیار مفید است. یک حبه سیر را ببرید و آن را به مدت پانزده دقیقه در دهان نگه دارید و اجازه دهید با این روش، عصاره جادویی موجود در سیر، بیماری شما را درمان کند.
ترکیب سیر با عسل و یا روغن زیتون
روش بسیار لذیذ دیگر این است که یک حبه سیر را به دو قسمت تقسیم کنید و اجازه دهید به مدت پانزده دقیقه در این حالت بماند. این کار باعث می شود آنزیم های موجود در سیر فعال شوند. سپس مقداری عسل، (که خاصیت شفابخشی دارد) نیز به آن اضافه کنید. همچنین می توانید به جای عسل از مقداری روغن زیتون استفاده کنید که به گفته بسیاری، بوی بد سیر را خنثی می کند. روغن زیتون را روی سیرهای بریده شده بمالید و در نهایت، سیر آغشته به مواد را روی تکه ای نان و یا نان خشک بگذارید و میل کنید.
سیر حاوی ماده ایی به نام «آلیسین» است که خواص ضدعفونی کنندگی و ضدباکتریایی است. نتایج یک پژوهش آمریکایی نشان میدهد افرادی که روزانه سیر مصرف میکنند کمتر سرما میخورند و زمانی که دچار سرماخوردگی میشوند علائم سرماخوردگیشان خیلی زود از بین میرود.
برای بهرهمندی از خواص سیر توصیه میکنیم دو حبه سیر را له کنید و سپس آنرا با شیر یا آب گوشت یا آب مرغ بجوشانید و داغ میل کنید.
برای بهره بردن از خواص درمانیِ سیر توصیه میکنیم سیر را له کنید و ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بعد مصرف کنید. به این ترتیب تمام خواص درمانیِ آن آزاد میشود. اگر اصلاً سیر دوست ندارید توصیه میکنیم دو حبه سیر را در سیرکوب له کنید و در جورابتان قرار دهید. در این صورت خواص سیر از طریق پوستتان جذب بدنتان میشود!
مصرف مواد مغذی تازه و طبیعی
بی شک ترکیبات موجود در مواد مغذی تازه و طبیعی نظیر: سبزیجات و میوه های تازه، مرکبات (نظیر پرتقال و گریپفروت)، مغزها و بذرها در تقویت سیستم ایمنی در برابر بیماریها مفید میباشند. از غذای تازه که خوب پخته شده، استفاده کنید و ترجیحا از مصرف مواد غذایی که از زمان تهیهاش مدتی میگذرد، پرهیز نمایید.
در زمان سرماخوردگی باید از مصرف غذاهای آماده بسته بندی شده و کنسروها خودداری کرد، زیرا از لحاظ ویتامین و مواد معدنی فقیر هستند و به جای مصرف این نوع غذاها بهتر است از انواع میوه و سبزیجات تازه، گوشت، ماهی، غلات، مغزها و دانهها استفاده نمود.
مصرف غذاهای غنی از رویبرای درمان سرماخوردگی
مصرف غذاهای غنی از روی ممکن است در تقویت سیستم ایمنی و تخفیف علایم سرماخوردگی و آنفلوآنزا موثر باشد. مواد غذایی غنی از روی عبارتند از: حبوبات، نخودفرنگی، غذاهای دریایی، گوشت قرمز و لوبیای سویا.
با اسطوخودوس بخور کنید
بخور دادن در دورهی سرماخوردگی باعث میشود که مجاری تنفسی باز شود. به خاطر اینکه گرما باعث انبساط رگهای خونی و افزایش سرعت جریان خون میشود و به این ترتیب سرعت عکسالعمل سیستم ایمنی بدن را بالا میبرد. توجه داشته باشید که خود بخار تأثیر مفیدی در درمان سرماخوردگی دارد. حمام، سونا و حتی دوش آب گرم باعث درمان سرماخوردگی میشود.
یکی از بخورهای مفید بخور با اسطوخودوس است. برای این کار ۵ قطره روغن اسطوخودوس را به یک کاسه آب داغ اضافه کنید و به مدت ۱۵ دقیقه بخور دهید. اگر سرماخوردگیتان شدید بود این کار را روزی سه مرتبه تکرار کنید. در صورتی که سرماخوردگیتان خفیف بود یک مرتبه قبل از خواب بخور اسطوخودوس دهید. باید بدانید اسطوخودوس خواص ضدعفونی کننده و ضدالتهابی دارد که ترشحات بینی را بهبود میدهد.
سینهتان را با اکالیپتوس ماساژ دهید
اکالیپتوس به طوری موثر با بیمارهای تنفسی مقابله میکند. به خاطر اینکه این گیاه ضدعفونی کننده و خلط آور است. خواص دارویی این گیاه مدیون ماده ایی به نام اوکالیپتول است. این ماده به طور مستقیم روی سلولهای برونشیت تأثیر میگذارد.
ترکیبات اکالیپتوس ترشحات ریوی را روان کرده و دفع آنها را آسانتر میسازند. این گیاه التهاب مجاری تنفسی را درمان میکند.زمانی که سرما میخورید ۱۵ تا ۲۰ قطره روغن اکالیپتوس را در ۲۵ میلی گرم روغن مایع گیاهی ریخته و سینهتان را با آن ماساژ دهید. هر روز ۳ مرتبه این کار را تکرار کنید.
آب نمک
شستشو دادن بینی با سرم شستشو یا آب نمک معمولی باعث تمیز شدن مجاری بینی و از بین رفتن خلط میشود. زمانی که مجاری تنفسی شستشو داده نشود شرایطی به وجود میآید که میکروبها در مجاری تنفسی بیشتر شوند.
برای شستشوی مجاری تنفسیتان یک لیتر آب را با یک قاشق چایخوری پُر نمک بجوشانید و بگذارید تا خنک شود. آب نمک را در مشتتان ریخته و وارد سوراخهای بینتان کرده سرتان را به عقب ببرید به طوری که آب نمک وارد مجاری بینیتان شود و مخاط را تمیز کند. هر روز این کار را چندین با تکرار کنید خواهید دید که به زودی علائم بیماریتان رفع خواهد شد.
خوراکی های بد و مضر برای سرماخوردگی
حال که با مواد غذایی مفید برای درمان سرماخوردگی و گریپ آشنا شدید با چند مادهی غذایی دیگر که باعث تضعیف سیستم دفاعی بدن و تشدید علائم این بیماری میشود آشنا شوید. برای این که دورهی سرماخوردگی زودتر از بین برود تا میتوانید از مصرف این مواد غذایی بپرهیزید.
اجتناب از مصرف محصولات شیرین حاوی شکر: همانطور که ذکر نمودیم رژیم غذایی بر تقویت سیستم ایمنی بدن موثر است. شکر توانایی سیستم ایمنی بدن را از طریق تقلیل توانایی گلبولهای سفید خون در سرکوب مهاجمین باکتریایی و ویروسی، کاهش میدهد. شواهد یک مطالعه که در مجله تغذیه بالینی امریکا چاپ شده است، حاکی از آن است که شکر موجود در نوشیدنیهای شیرین شده میتواند به میزان ۵۰ درصد پاسخ ایمنی بدن را تا پنج ساعت پس از صرف نوشیدنی تقلیل دهد. در حالی که مصرف منابع کربوهیدراتهای فیبردار(پیچیده) تأثیر نامطلوبی را بر سیستم ایمنی به همراه ندارند.
قهوه و مایعات کافئین دار
زمانی که دچار سرماخوردگی یا گریپ شدهاید تا میتوانید مایعات مصرف کنید. اما توجه داشته باشید از قهوه، نوشیدنیهای گازدار و نوشیدنیهای کافئینه خودداری کنید زیرا این نوشیدنیهای رطوبت بدن را از بین میبرند و به این ترتیب باعث رشد ویروسها میشود.
الکل
الکل نیز باعث خشک شدن آب بدن میشود. نوشیدن الکل علاوه بر مضرات دیگری که میتواند داشته باشد رطوبت و آب بدن را نیز از بین میبرد و به این ترتیب محیط امنی برای رشد ویروسها تشکیل میشود.
مواد غذایی شیرین
شکر توانایی سیستم ایمنی بدن را از طریق تقلیل توانایی گلبولهای سفید خون در سرکوب مهاجمین باکتریایی و ویروسی، کاهش میدهد.
محققان کانادایی ثابت کردهاند مصرف ۱۰۰ گرم قند باعث کاهش ۵۰ درصدی عملکرد گلبولهای سفید میشود. توجه داشته باشید در این بین آب میوهها به شرط این که صد در صد طبیعی باشند از این قاعده مستثنی هستند زیرا سرشار از مواد فیتوشیمی هستند که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند.
توصیه هایی برای درمان سرماخوردگی :
* تامین گرمای بدن با پوشیدن لباس کافی و گرم نگه داشتن محیط از جمله اقدامات ضروری در بهبود و درمان سرماخوردگی است.
* پیاز پخته شده خلط آور است و به این ترتیب باعث تسکین گلو شده و ترشحات برونشیتی و علائم سرماخوردگی را از بین میبرد.
* مصرف ماست تاثیر به سزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن، حین مواجهه با عوامل میکروبی دارد. با بهبود کارکرد سیستم ایمنی، بدن در مقابله با انواع ویروسهای مسبب سرماخوردگی، قویتر می شود و سریع تر سلامت خود را باز مییابد.
* مصرف ویتامینهای A و C که در انواع میوهها و سبزیها وجود دارند و از آنتیاکسیدان ها محسوب میشوند، بسیار مفید است. میوههای ترش مزه مثل لیمو ترش و کیوی، سرشار از ویتامین C هستند و برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی توصیه میشوند.
* مصرف قرصهای جوشان ویتامین C قبل از صرف صبحانه برای پیشگیری و در روزهای اول سرماخوردگی موثر است.
* افراد سرماخورده باید مایعات گرم زیاد بنوشند. همچنین از مصرف مواد غذایی محرک مثل ادویه های تند پرهیز کنند.
* مصرف پرتقال، انواع توت ، فلفل دلمهای ، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز از قبیل انواع کلم و دریافت زیاد و منظم ویتامین C به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک میکند.
* غلات سبوس دار و حبوبات، منابع غذایی خوبی برای ویتامینهای گروه B هستند.عدم مصرف این مواد در بدن سبب بروز عفونتهای مکرر دستگاه تنفسی فوقانی میشود.
* مصرف سیر که دارای آهن و روی است، سبب تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونتهای ویروسی میشود.
* افرادی که زیاد دچار سرماخوردگی میشوند، ماهی قباد، قزلآلا، ماهیهای روغنی ، دانه کدو حلوایی و روغن شاه دانه که غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند را مصرف کنند.
* دانه کنجد و آفتابگردان ، غنی از اسیدهای چرب امگا ۶ هستند که این اسیدهای چرب در مبارزه علیه عفونتهای سرماخوردگی، به سلولهای دستگاه تنفسی کمک میکنند.
* عفونتهای مکرر تنفسی با کاهش ذخایر ویتامین A همراه است. جگر، کره و تخم مرغ از منابع غنی ویتامین A هستند. هویج، انبه، سیب زمینی، زردآلو، کدو حلوایی و سبزیجات سبز تیره نیز تامین کننده “بتا کاروتن” هستند که در بدن به ویتامین A تبدیل میشود.
* استفاده از بخور برای رفع گرفتگی بینی موثر است. برای این کار ۱۰ دقیقه سرتان را روی بخارهای یک ظرف آب جوش بگیرید. بهتر است دستمال یا حولهای را روی سر بگذارید و این عمل را سه بار در روز تکرار کنید. همچنین میتوانید مقداری روغن منتول یا اوکالیپتوس به آب در حال بخار شدن اضافه کنید تا موجب تسهیل عمل تنفس شود.”
به طور کلی تغذیه کافی، متعادل و متنوع، عامل بسیار مهمی در حفظ مقاومت بدن و پیشگیری از بیماریها میباشد، ولی برخی از عوامل، تأثیر بیشتر و اختصاصیتری بر قدرت ایمنی شخص دارند، از جمله : انرژی، پروتئین، ویتامینهای A و C، اسیدهای چرب امگا-۳ و املاحی مانند روی و آهن.
گردآوری : مجله تصویر زندگی
منابع
جام جم آنلاین /همشهری آنلاین /بیتوته/تبیان