انواع سرطان مثانه را بشناسید

سرطان مثانه در نتیجه ی رشد و تکثیر غیر طبیعی و بی رویه ی سلول های مثانه شکل می گیرد. تکثیر بی رویه ی این سلول های سرطانی منجر به تومور شده و می تواند با گذشت زمان در سایر نقاط بدن پخش شود.

از جمله علایم مشهود سرطان مثانه می توان به وجود خون در ادرار، ادرار دردناک، درد کمر و لگن اشاره کرد.

مثانه چیست؟

مثانه یک اندام توخالی در ناحیه ی پایین لگن است و دارای ماهیچه های انعطاف پذیر می باشد.  ماهیچه ها قابلیت کشیده شدن برای نگهداری ادرار و منقبض شدن برای خارج کردن آن از بدن را دارند. وظیفه ی اصلی مثانه ذخیره ی ادرار است.

ضایعات مایعی که توسط دو کلیه ساخته شده و سپس از طریق ۲ لوله به نام حالب به مثانه می رسد، ادرار نامیده می شود. در حین ادرار کردن، ماهیچه های مثانه منقبض می شوند و ادرار از طریق لوله ای به نام مجرای ادراری از مثانه خارج می شود.

انواع سرطان مثانه

۱-کارسینوم اوروتلیال

کارسینوم اوروتلیال که با نام سرطان سلول های ترنزیشنال (TCC) نیز شناخته می شود، شایع ترین نوع سرطان مثانه است. در حقیقت، اگر فردی مبتلا به سرطان مثانه است، می تواند تقریباً مطمئن باشد که سرطان او از نوع کارسینوم اوروتلیال است. این سرطان در سلول های اوروتلیال که داخل مثانه قرار دارند، شکل می گیرند.

سلول ‌‌های اوروتلیال، پوشش قسمت داخلی مثانه و سایر قسمت ‌های سیستم ادراری را تشکیل می‌ دهند، مانند قسمتی از کلیه که به حالب متصل می شود (لگنچه کلیه)، حالب و مجاری ادراری. بنابراین، ممکن است در افراد مبتلا به سرطان مثانه، تومورهایی در این نواحی هم شکل بگیرد.

به همین علت، در صورت تشخیص کارسینوم سلول‌های ترنزیشنال، باید کل دستگاه ادراری مورد بررسی قرار گیرد.

انواع دیگری از سرطان ها وجود دارند که در مثانه شکل می گیرند، اما آمار مبتلایان به این سرطان ها بسیار پایین تر از سرطان اوروتلیال است.

۲- کارسینوم سلول سنگفرشی

در آمریکا، تنها ۱ تا ۲ درصد سرطان های مثانه، از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی هستند. سلول ‌های سنگفرشی، سلول‌ های نازک و صافی هستند که در سطح پوست نیز دیده می ‌شوند. این سلول‌ ها در واکنش به التهاب مثانه رشد می‌ کنند و با گذشت زمان سرطانی می ‌شوند. اکثر سرطان‌ های سلول سنگفرشی تهاجمی هستند.

۳- کارسینوم سلول های کوچک

کمتر از ۱ درصد سرطان های مثانه را کارسینوم سلول های کوچک تشکیل می دهد. کارسینوم سلول های کوچک، در سلول ‌های شبه عصبی مانند سلول‌ های نورواندوکرینی ایجاد می ‌شود. این نوع از سرطان مثانه، اغلب سریع رشد می‌ کند و نیاز به شیمی درمانی دارد.

۴- سارکوما

سارکوما نوعی نادر از سرطان مثانه است که در سلول های عضلانی مثانه شکل می گیرد. این نوع سرطان های مثانه ای که کم تر شایع هستند (نسبت به کارسینوم سلول های ترنزیشنال (TCC) که شایع ترین نوع سرطان مثانه است)، اغلب روش درمانی مشابه با TCC دارند. به خصوص اگر زود تشخیص داده شوند و تومور در مرحله ی ابتدایی رشد باشد، اما اگر به شیمی درمانی نیاز باشد ممکن است از دارو های متفاوتی برای درمان این سرطان ها استفاده شود.

شکل گیری و گسترش سرطان مثانه

دیواره ی مثانه شامل چند لایه است که هر کدام از این لایه ها از سلول های مختلفی تشکیل شده اند.

بیشتر سرطان های مثانه، در ابتدا در داخلی ترین لایه ی مثانه (اوروتلیوم یا اپیتلیوم) شکل می گیرند. سپس، سلول های سرطانی از داخلی ترین لایه ی مثانه به لایه های بعدی منتقل شده و از طریق آنها رشد می کنند. همینطور که رشد سلول های سرطانی ادامه می یابد، سرطان به مرحله ی بالاتری می رود، پیشرفت می کند و در نتیجه درمان آن سخت تر خواهد شد.

با گذشت زمان، ممکن است سرطان در خارج از مثانه و نواحی مجاور آن پخش شود. حتی ممکن است گسترش این سرطان تا حدی باشد که غدد لنفاوی مجاور یا سایر نقاط بدن را درگیر کند. (در سرطان مثانه ی پیشرفته، ممکن است تومور ها به دورترین غدد لنفاوی، استخوان ها، ریه ها یا کبد هم برسند.)

مقایسه ی سرطان مثانه تهاجمی و سرطان مثانه غیر تهاجمی

سرطان های مثانه اغلب بر اساس میزان گسترش آنها در دیواره ی مثانه، تقسیم بندی می شوند.

سرطان های غیر تهاجمی سرطان هایی هستند که فقط در سلول های اوروتلیال که سطح داخلی مثانه را تشکیل می دهند، شکل می گیرند. این سرطان ها به لایه های عمیق تر مثانه نفوذ نکرده اند.

سرطان های تهاجمی در لایه های عمیق تر مثانه شکل می گیرند. این نوع سرطان ها بیشتر گسترش می یابند و درمان آنها سخت تر است.

سرطان مثانه، همچنین می تواند به صورت سطحی (تهاجمی غیر عضلانی) باشد. این نوع شامل تومور های تهاجمی و غیر تهاجمی ای بوده که در لایه ی عضلانی اصلی مثانه رشد نکرده اند.

مقایسه ی سرطان پاپیلاری و سرطان مسطح

سرطان مثانه بر اساس نحوه ی رشد سلول های سرطانی به دو گروه پاپیلاری و مسطح تقسیم می شوند.

در کارسینوم پاپیلاری، توده ‌های انگشت مانند و کوچکی از سطح داخلی مثانه، به سمت حفره‌ی تو‌خالی داخل مثانه رشد می ‌کنند. تومور های پاپیلاری اغلب به لایه های عمیق مثانه منتقل نمی شوند و بیشتر به سمت مرکز مثانه (حفره ی توخالی آن) پیش می روند. این تومور ها، سرطان پاپیلاری غیر تهاجمی نامیده می شود.

گرید بسیار پایین (سرعت رشد بسیار آهسته) سرطان پاپیلاری غیر تهاجمی، در برخی موارد با نام «نئوپلاسم اورتریال پاپیلاری از نوع کم خطر (PUNLMP)» شناخته می شود و پاسخ دهی آن به درمان بسیار خوب است. همچنین، احتمال بدخیمی در این سرطان کم است.

در کارسینومای مسطح، تومور به هیچ عنوان به سمت بخش توخالی مثانه رشد نمی ‌کند. اگر در لایه‌ی داخلی مثانه باقی بماند، تحت عنوان کارسینوم مسطح غیر تهاجمی یا کارسینوم سطحی درجا (CIS) شناخته می‌ شود.

اگر تومور پاپیلاری یا مسطح به لایه های عمیق مثانه رشد کند، به آن کارسینوم تهاجمی اوروتلیال (یا ترنزیشنال) گفته می شود.

برای ویزیت آنلاین با دکتر اورولوژیست می توانید به وب سایت دکتر محمد جباری متخصص ارولوژی مراجعه کنید.