مربای کدو تنبل ، از مرباهای مجلسی و لذیذ تبریز و مورد علاقه بسیاری از افراد است. تهیه مربای کدو حلوایی آسان ساده ولی کمی زمانبر است. در حالت عادی کدو تنبل یا کدو حلوایی بافت بسیار نرمی دارد و برای شق و رق کردن آن از آب آهک استفاده می شود.
بحث استفاده از آهک در تهیه مرباها طرفداران و مخالفان زیادی دارد ولی آنچه از دید من مسلم است این است که زیر دندان “خرچ” کردن (به ترکی: خرچلداماخ) این مربا را با هیچ لذت دیگری عوض نمی کنم و رسیدن به این بافت فقط با استفاده از آب آهک امکانپذیر است.
راهنمای خرید کدو حلوایی
از خرید کدوهایی که با کمی فشار دادن نشانه های لهیدگی دارند بپرهیزید ؛ کدو حلوایی ای را انتخاب کنید که پوستی سفت ، بدون لک و چروک داشته و وزن آن هم سنگین باشد ، کدوحلوایی های کوچک تر تردتر و آبدارتر هستند.
راهنمای تمیز کردن و نگهداری کدو حلوایی
برای تهیه مربای مدو تنبل می توانید کدوها را به هر شکل و اندازه ای که دوست دارید برش بزنید ، برای شروع بخش بالایی کدو حلوایی را با چاقو ببرید و جدا کنید سپس دو طرف کدو را از بالا به سمت پایین برشی عمیق بزنید تا کدو به دو قسمت تقسیم شود.
با قاشق تخم های کدو حلوایی را خارج کنید و کنار بگذارید ( میتوانید از این تخم ها برای بو دادن استفاده کنید ) ، پس از خارج کردن تخم کدو حلوایی هر نیمه کدو را به دو قسمت دیگر برش بزنید سپس هر قسمت را به چند بخش مساوی تقسیم کنید ( سعی کنید اندازه برش ها یکسان باشد ).
کدو را قبل از بریدن میتوانید در جایی خنک بیرون از یخچال بگذارید اما به محض برش دادن بدون برداشتن تخمه های کدو باید آن را داخل کیسه ای پلاستیکی در یخچال قرار دهید.
کدو را می توانید آب پز ، بخارپز یا کباب کنید و به کمک مغزها و عسل دسرهایی خوشمزه از آن تهیه کنید ، اگر کدو حلوایی که خریده اید بیش از مصرف هفتگی تان است توصیه می شود آن را بخارپز کرده و در بسته بندی هایی کوچک در فریزر ذخیره کنید ، البته سعی کنید تا مدت یک ماه آن را میل کنید و بیش از این در فریزر هم نگذارید.
کدو تنبل | ۲ عدد متوسط (جمعاً حدود شش و نیم کیلوگرم) |
شکر | ۵ کیلوگرم |
آب | به میزان لازم (حدود ۳ الی ۴ پیمانه) |
آهک | ۱ پیمانه |
آماده سازی: | |
زمان پخت: | |
مجموع زمان پخت: |
طرز مربای کدو حلوایی با آهک
برای تهیه مربای کدو حلوایی ابتدا کدو تنبلها را می شوئیم و آبش را با دستمال خشک می کنیم.
سپس یا چاقوی تیز آن را مثل طالبی برش می زنیم و تخمهای آن را با کمک قاشق جدا می کنیم و قسمت نرم داخلی و ریش ریش آن را با چاقو خوب تمیز می کنیم. سپس مثل طالبی قاچ می کنیم. اگر رنگ کدو کمی مایل به سبز بود، نگران نباشید بعد از پخت و قرار گرفتن در معرض شربت رنگش تغییر خواهد کرد.
سپس هر قاچ را پوست میگیریم و با کمک این وسیله که در شکل میبینید قاچها را برش میزنیم یا خلال می کنیم و درون تشت یا لگنی میریزیم.
می توانید برای تهیه مربای کدو تنبل ، کدوها را قالب بزنید
اکنون درون یک تشت، آب خنک ریخته و آهک را درون آن میریزیم، آهک به محض ریختن درون آب، شروع به عمل کردن خواهد کرد و کف کرده و آب داغ خواهد شد و صدایی از آن شنیده خواهد شد. برای همین ابداً از دستتان برای هم زدن آن استفاده نکنید، چون ممکن است دستتان بسوزد. با یک قاشق چوبی، آب و آهک را خوب مخلوط کنید و سپس اجازه بدهید تا آهک ته نشین بشود (حدود یک ساعت طول می کشد).
بعد از ته نشین شدن، آب زلال روی آن را برداشته و درون ظرف حاوی کدو تنبل می ریزیم و اجازه می دهیم حدود ۲۴ ساعت در درون آب آهک بماند. گاهی مواد را به آرامی هم می زنیم.
اکنون بعد از ۲۴ ساعت کدو تنبلها را آبکش کرده و با آب خنک چند بار می شوئیم.
سپس کدو تنبلها را درون تشتی حاوی آب خنک می ریزیم. آب، بایستی روی کدو تنبلها را خوب بپوشاند. بارها آب کدوتنبل را عوض می کنیم. مرحله قرار گیری درون آب خنک و تمیز، حدود ۲۴ ساعت طول می کشد. در انتها یکی از کدو تنبل را زیر دندان قرار می دهیم. خواهیم دید که کدو تنبل حالت شق و رقی دارد. اگر کدو تنبل باعث شود زبانتان نوعی جمع و منقبض شود کدوتنبل هنوز حاوی آهک می باشد. ولی نگران نباشید. بعد از ۲۴ ساعت به احتمال قوی آهک برطرف شده است.
اکنون کدو تنبلها را درون قابلمه بزرگی ریخته و رویش آب می ریزیم. به طوریکه روی کدوها را بپوشاند، سپس روی حرارت قرار می دهیم کدوها بایستی حدود ۵ دقیقه بجوشد تا هم بپزد و هم آهک احتمالی آن برطرف شود. اکنون آن را آبکش می کنیم. آبش را دور میریزیم و کدوها داخل آبکش باقی بماند.
آب (حدود ۳ الی ۴ لیوان) و شکر را درون قابلمه ریخته و اجازه می دهیم بجوشد و شکر در آب حل شود و شربت رقیقی به دست بیاید. میزان آب نبایستی زیاد باشد چون کدوها خودشان آب پس خواهد داد.
اکنون کدوها را به شربت می افزائیم و اجازه می دهیم کمی بجوشد.
همچنین جوهر لیمو را درون مقداری آب حل کرده و به مربا می افزائیم و اجازه می دهیم چند جوشی بزند.
کدو تنبلها بعد از جوشیدن شروع به جذب شربت خواهد کرد. اکنون حرارت را خاموش کرده و دستمالی را به حالت دمکنی روی در قابلمه قرار می دهیم و اجازه می دهیم حدود ۲۴ ساعت کدو داخل شربت بماند تا شربت را به خوبی به خود جذب کند. بعد از یک روز اگر دیدیم شربت رقیق است، میزانی شکر اضافی به آن افزوده و مجدداً می جوشانیم.
پس از اینکه مربا خنک شد، آن را در ظرف شیشه ای در دار استریل شده و خشک بریزید، طوری که یک سانتیمتر از لبه ظرف، خالی باشد. ظرف مربا را به صورتی که در آن، به سمت پایین باشد، روی میز کار قرار دهید تا هوا کاملاً از بین مربا خارج شود سپس شیشه را به حالت اولیه برگردانید. در شیشه را باز کنید و لبه ظرف را با حوله کاغذی کاملاً تمیز کنید. پس از آن، در ظرف را ببندید و آن را در یخچال نگه دارید.
این مربا با نان و کره بسیار خوشمزه است. همچنین به حالت دسر بعد از غذا با مقداری گردو نیز واقعاً لذیذ است.
نوش جانتان.
فوت و فن تهیه مربای کدو حلوایی
برخی درون این مربا از وانیل، زعفران، هل، دارچین یا گلاب نیز استفاده می کنند.
در زمان حل شدن شکر در آب، با برس مرطوب، شکرک های روی دیواره قابلمه را پاک کنید تا از شکرک زدن مربا جلوگیری شود.
برای نگهداری طولانی مدت، می توان این مربا را فریز کرد.
آهک، قابل تهیه از لوازم قنادی فروشی ها می باشد.
خلال کن فوق قابل تهیه از سوپرمارکتهای بزرگ و لوازم آشپزی و قنادی فروشی ها می باشد.
تهیه آب آهک برای مربای کدو
هرگز آهک را بطور مستقیم در غذا یا مربا استفاده کنید.
برای تهیه آب آهک، یک کیلو آهک را در ۶ یا ۷ لیوان آب ریخته و خوب هم بزنید.
سپس کنار بگذارید. آهک در آب حل نمی شود و پس از مدتی (یک تا چند ساعت) ته نشین می شود.
بهتر است از ظرف شیشه ای استفاده کنید تا ته نشین شدن آهک قابل مشاهده باشد.
مایع شفاف روی ظرف آب آهک است ، آن را دروین ظرفی بریزید و مراقب باشید پودر سفید وارد ظرف نشود.
این مقدار آب آهک برای یک کیلو میوه کافیست.
طرز تهیه مربای کدو حلوایی بدون آهک
برای درست کردن مربای کدو حلوایی میتوانید آهک را حذف کنید. در واقع نقش آهک در این میان نرم کردن کدوهاست. اگر نمیخواهید برای درست کردن مربا کدو از آهک استفاده کنید به این ترتیب عمل کنید:
مواد لازم برای تهیه مربای کدو حلوایی بدون آهک
- کدو حلوایی: ۲ کیلوگرم
- شکر: ۲ کیلوگرم
- زعفران دم کرده غلیظ: به مقدار دلخواه
- آبلیمو: ۲ قاشق غذاخوری
- آب: ۶ لیوان فرانسوی دستهدار
- هل سبز خرد شده: ۱۰ عدد
دستور تهیه مربای کدو تنبل بدون آهک
کدو را بشورید و برش بزنید (طرز تهیه مربای کدو حلوایی رنده شده هم مرسوم است). تخمههای کدو را جدا کنید و سپس به شکل دلخواه برش بزنید.
کدوها را با یک لیوان آب نیمپز کنید. وقتی کدوها نیمپز شد آنها را آبکش کنید. حالا آب و شکر را مخلوط کنید روی شعله متوسط گاز بگذارید تا جوش بیاید.
سپس شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید شهد مربا قوام پیدا کند و غلیظ شود.
حالا کدوهای نیمپز شده را به شهد اضافه کنید و به مدت ۳۰ دقیقه بپزید. اگر کدوها سفت بود مدت زمان پخت را بیشتر کنید.
در ده دقیقه پایانی پخت دانه هل خرد شده، آبلیمو و زعفران دم کرده غلیظ را به مربا اضافه کنید و بعد از ۱۰ دقیقه شعله گاز را خاموش کنید تا مربا خنک شود.
مربای کدو با آهک نرمتر میشود اما اگر نمیخواهید از آهک استفاده کنید به همین روش عمل کنید.
نکات مهم پخت، کپک نزدن و شکرک نزدن انواع مربا
در طرز تهیه مربای کدو حلوایی با آهک یا بدون آهک برای اینکه خوشرنگتری داشته باشید بهتر است از قابلمه مسی یا روحی برای درست کردن مربا استفاده کنید.
*حین درست شدن مربا به هیچوجه درب قابلمه را نگذارید چون هم مربا بد رنگ و کدر میشود و هم روی گاز سر میرود.
*برای اینکه مربا شکرک نزند باید اجازه دهید شهد شکر به غلظت مناسب برسد و به اصطلاح قوام پیدا کند تا آب موجود در شهد مربا باعث کپک زدن مربا نشود. اگر هم مربا کپک زد مقداری شکر روی مربا بریزید و دوباره آن را بجوشانید تا کپک مربا از بین برود. گاهی اوقات علت کپک زدن مربا کم بودن میزان شکر آن است.
*اگر به مربای در حال پخت آبلیمو اضافه کنید احتمال شکرک زدن آن کم میشود.
*در صورتی که مربا شکرک زد میتوانید این شکرک را به راحتی برطرف کنید. کمی آبجوش و یک قاشق غذاخوری آبلیمو تازه به مربا اضافه کنید و اجازه دهید روی شعله ملایم گاز کمی بجوشد.
*قوام شهد و شربت مربا در شکرک و کپک نزدن آن موثر است. برای آزمایش میزان قوام شربت مربا کمی از شربت را با قاشق بر میداریم و اجازه می دهیم تا سرد شود، اگر شربت مثل عسل کشدار بود و به سختی از قاشق ریخته شد قوام مربا مناسب است. اگر شهد مربا رقیق و آبکی بود کمی دیگر زمان بدهید تا روی حرارت ملایم گاز غلیظ شود.
آهک بهداشتی هست باید از لوازم قنادی بگیرین
برای هر کیلو کدو چقدر آهک نیاز هست؟؟
باسلام.در خصوص پوست کدو اشاره ای نشد
آیا پوست اون رو بگیریم یانه چون پوست خیلی خیلی سفتی داره
ممنونم
این کدویی که عرض میکنم شکل گلابیه
سلام دوست عزیز
بله باید پوست کنده بشه
گوشه تصویر پوست کدو پیداست
چرا کدو در مربا نرم شود
آیا مربا کدو تنبل باید سفت باشه یا نرم؟
ظاهرش سفته اما زیر دندون ترده و با صدا شکسته میشه.
مثل پفک
سلام. اگه شربت مربا کم باشه اشکال داره. من اندازه هایی که گفته شده استفاده کردم. حالا که مربا ها رو داخل شیشه ریختم روی اونا شربت نیست. چکارش کنم؟
سلام دوست عزیز
اشکال نداره. شیشه را بگذارید یخچال.
با سلام از راهنمایی و طرز درست کردن مربا خیلی عالی بود اما یه سوال مربای من خوب شده از هر لحاظ اما فکر می کنم کم جوشیده و خیلی محکمه نمیدونم چکار کنم دوباره بزارم بجوشه؟ چیکار کنم از زحمات شما تشکر میکنم
سلام دوست عزیز
اگر مربا مقدارش کمه وا زود استفاده می کنید، اشکال نداره کم جوشیده باشه، بگذارید یخچال تا کپک نزنه.
اگر مقدارش زیاده کمی دیگه بجوشونید تا قوام کافی داشته باشه.
منظورتون از محکم بودن چیه؟ کدوهای این مربا شیشه ای و ترد می شن. زیر دندون قوروچ قوروچ صدا میده و میشکنه.
اهک را از کجا میشه تهیه کرد؟
لوازم ساختمانی ها
از عطاری ها
سلام شربت کدو هر چی میجوشه قوام نمیاد باید چکار کنیم
میخواستم بدانم روشی بدون ریختن کدو در آهک هست؟
آهک ساختمان سازی هست یا نه ؟!
بله
سلام ببخشید اگه آهک استفاده نکنیم چه میشه ممنون
سلام دوست عزیز
هیچ اشکالی نداره
طرز تهیه مربای کدوی بدون آهک به انتهای مطلب اضافه شد.
بهتر است آهک یا کربنات کلسیم خوراکی تهیه کنید
با سلام و خسته نباشید یه سوال داشتم که من این کدوها رو توی آب نجوشاندم همینطوری بعد از آنکه ۲۴ ساعت درآب ریختم مستقیم ریختم توی شربت قوام آمده آیا اشکالی داره؟؟؟
مطالب بسیار دقیق و جامع گفته شد از شما متشکرم