آیا می دانید خواص درمانی کنگر چیست؟ آیا می دانید کنگر برای تمام افراد مفید نیست و برای برخی حتی مضر است؟ کنگر افزایش دهنده ادرار و محرک کلیه ها و کبد است
گیاه کنگر
یکی از سبزیجاتی که در فصل بهار می روید و بسیار لذیذ و سرشار از ویتامین است، کنگر نام دارد.
کنگر معمولی گیاهی است خودرو با برگهای خاردار و ساقههای ضخیم شبیه به کرفس که از آن در پخت سوپ، خورش و حتی به صورت خام در سالاد استفاده میکنند.
البته با توجه به اینکه برگهای آن تیغهای ریز و تیزی دارند، هنگام پاک کردن مراقب دستان خود باشید؛ پس بهتر است از دستکش استفاده کنید.
بهتر است ساقه های کنگر، جوان و به کلفتی انگشت سبابه باشد و برای پاک کردن آن از قیچی و دستکش استفاده کنید.
جالب است بدانید که یکی دیگر از استفادههای مهم کنگر در تولید پنیر است. زیرا این سبزی با آنزیمهایی که دارد میتواند با غلظت یک بر ۱۵۰ هزار شیر را لخته و پنیر تولید کند.
دانه کنگر نیز حاوی روغنی است که از آن در تهیه صابون، شامپو و پولیشها استفاده میکنند.
خواید و خواص درمانی کنگر :
کنگر طبیعتی گرم و خشک دارد و به همین علت آن را با ماست نیز میخورند و در ضمن برای آن دسته از افرادی که گرممزاج هستند، خوردن آن توصیه میشود.
کنگر منبع غنی پتاسیم است.
این سبزی سرشار از ویتامین های A، B، E و املاح معدنی است. قسمت مورد استفاده ی این سبزی، مانند کرفس، ساقه آن است که پس از جدا کردن تیغ ها و کمی تفت دادن در روغن می توان برای طبخ خورش به کار برد.
خوردن برگ های این سبزی افزایش دهنده ادرار و محرک کلیه ها و کبد است و به ترشح صفرا کمک می کند.
این سبزی موجب کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون می شود و به دلیل داشتن پتاسیم یک کاهنده مفید فشار خون به حساب میآید؛ پس خوردن کنگر را به کسانی که از چربی و فشار خون بالا رنج می برند یا مستعد بیماری های قلبی ـ عروقی هستند، توصیه می کنیم.
این سبزی به دلیل مواد فیبری، قابلیت هضم کم و خاصیت مسهلی و ملینی دارد و میزان کالری آن بسیار محدود است.
این سبزی چون اینولین دارد باعث افزایش باکتری های مفید روده می شود و در کل به حفظ سلامت روده بزرگ کمک می کند و از خطر ابتلا به سرطان می کاهد.
هورمون های موجود در این سبزی ترشحات غدد را تقویت می کند، پس شهرت زیادی در تقویت غرایز جنسی دارد.
کنگر بادشکن خوبی است و به درمان مرض قند کمک می کند و باعث هضم آسان غذا می شود.
این سبزی در فصل بهار در تمام سبزی فروشی ها یافت می شود و دارویی موثر برای جلوگیری از دل به هم خوردگی زنان در زمان بارداری است و در کل از عوارض ویار می کاهد.
عصاره برگ و ریشه کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگها مفید بوده و در درمان یرقان، سوءهاضمه، احساس ناراحتی در معده، نفخ، بیاشتهایی، تهوع، اسهال خفیف یا یبوست، نارسایی کبد، دفع مزمن آلبومین و کمخونی بعد از جراحی موثر بوده و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت میکند.
این سبزی خواص دارویی نظیر خاصیت آنتیاکسیدانی و کاهندگی کلسترول دارد. بنابراین احتمال بروز سرطان را کاهش میدهد، خنثیکننده سموم کبدی و محافظ کبد است و به همین دلیل از دانههای آن داروهایی برای درمان بیماریهای کبدی به بازار عرضه شده است. در ضمن، عادت به خوردن آن به هضم غذا کمک کرده و اشتها را افزایش میدهد.
خوردن برگ کنگر تولید کلسترول در بدن را پایین میآورد. به همین دلیل داروهای تهیه شده از کنگر را برای امراض قلبی-عروقی و جلوگیری از تصلب شرایین استفاده میکنند. ماده سینارین که در عصاره برگ کنگر وجود دارد، باعث کاهش کلسترول خون میشود. تحقیقات نشان داده است که سینارین باعث کاهش سطح تریگلیسیرید خون نیز میشود.
این گیاه و به خصوص برگ آن ادرارآور و نیروبخش است و در ضمن قلب را نیز تقویت میکند.
کنگر در درمان یرقان، نارسایی کبد و کمخونی مؤثر بوده و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت میکند.
به عنوان آخرین خواص نیز باید گفت که کنگر دارای اثراتی نظیر ضد تجمع پلاکتها (رقیق کردن خون)، ضدتهوع، ضدنفخ، خلط آور و مسهل است.
سینارین و ماده دیگری که به عنوان اسیدکافئیک شناخته شده است، کبد را در برابر عفونت حفظ میکند و به کبد کمک میکند تا بعد از تخریب قسمتی از آن دوباره خود را از نو بسازد.
اثرات دیگر آن شامل کاهش چربی خون، ضددرد، ضدالتهاب، کاهش قندخون و به طور ضعیف ادرارآوری است.
از آنجایی که کنگر محتوی کربوهیدرات پیچیده غیرقابل هضم به نان اینولین است، خاصیت مسهلی دارد. از طرفی اینولین موجود در کنگر باعث افزایش باکتریهای مفید و کاهش باکتریهای مضر در مدفوع میشود. در حقیقت باعث حفظ سلامتی روده شده و احتمالاً میتواند خطر سرطان روده باریک را کاهش دهد. آنتیاکسیدان موجود در کنگر، پوست را در برابر سرطان محافظت میکند.
کنگر ضدعفونیکننده، اشتهاآور، تببر و هضمکننده غذاست و درضمن، مصرف آن باعث تقویت دستگاه گوارش میشود.
محققان معتقدند وجود مادهای به نام سینارین در عصاره برگ کنگر، باعث کاهش کلسترول و تریگلیسیرید خون میشود. در ضمن همین ماده به همراه ماده دیگری به نام اسید کافئیک موجود در کنگر، کبد را در برابر عفونت حفظ میکنند.
توصیه ها:
از آن جایی که برگ های کنگر محرک انقباض کیسه صفرا هستند اگر سابقه ابتلا به سنگ کیسه صفرا دارید از کنگر کمتری در خورش استفاده کنید، چرا که این موضوع می تواند به انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه صفرا منجر شود.
برای تهیه ی این خورش بهتر است سبزیجات را به جای سرخ کردن فقط کمی تفت دهید، چرا که سرخ شدن زیاد از ویتامین های C، E، B1 و B2 این خورش می کاهد و در کل آن را فاقد مواد مغذی می کند.
پخت طولانی و حرارت زیاد خورش های سبزی دار نیز می تواند به تخریب اسید فولیک و ویتامین های A، C و B6 سبزی ها منجر شود.
به طور کلی خورش ها کمی سنگین، پُرحجم و دیر هضم هستند. آن ها را در وعده شام مصرف نکنید و برای هضم و جذب بهتر مواد پروتئینی و ویتامینی آن ها پیاز، سبزی تازه یا ترشی بخورید. همچنین بهتر است برای سبک شدن این وعده غذایی به جای گوشت قرمز از گوشت سفید استفاده کنید.
چون این سبزی حاوی سدیم است از مصرف نمک خودداری کنید و برای مزه دار کردن آن از آبلیمو کمک بگیرید. آبلیمو سرشار از پتاسیم است و می تواند اثر نامطلوب سدیم را بکاهد و جایگزین نمک شود.
بهتر است زنان باردار، کودکان، افرادی که ناراحتیهای کلیوی و کبدی شدید دارند از مصرف برگ کنگر پرهیز کنند.
همچنین اشخاصی که نسبت به کنگر یا خواص سینارین حساسیت دارند، باید از مصرف این گیاه پرهیز کنند.
توجه:
از نگهداری خورش کنگر در فریزر بپرهیزید، چرا که طولانی شدن زمان نگهداری این خورش از ارزش غذایی آن می کاهد.
جام جم / تبیان / بیتوته