عوامل موثر در افزایش قد کودک چیستند ؟

گفتگو با دکتر مریم رزاقی، فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم اطفال و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره عوامل موثر بر افزایش قد کودک.

چه عواملی در افزایش قد کودک تاثیر دارد

یکی از نگرانی های بیشتر والدین این است که کودکشان رشد مطلوبی داشته باشد. برای همین بسیاری از آنها سعی می کنند با فرستادن او به کلاس های ورزشی ای مانند بسکتبال و والیبال، او را به یک فرد قدبلند تبدیل کنند. قدبلند شدن بچه ها در این زمانه دغدغه خیلی از والدین است و به همین بهانه با دکتر مریم رزاقی، فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم اطفال و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره اینکه چه عواملی در افزایش قد کودک تاثیر دارد، گفت و گو کرده ایم.

 رشد طبیعی کودک چه روندی دارد؟

از بدو تولد یا حتی قبل از آن، یعنی زمانی که جنین در شکم مادر است، رشد او آغاز و به مرور زمان بیشتر و بیشتر می شود.

روحیه مادر در دوران بارداری چقدر در رشد کودک تاثیر دارد؟

خیلی زیاد! مادر باید هم از نظر روانی و هم از نظر جسمی سالم باشد تا جنین رشد خوبی داشته باشد. جنینی که به عفونت های داخل رحمی مبتلا می شود، نمی تواند رشد خوبی داشته باشد بنابراین باید از همان دوران بارداری به فکر رشد مناسب او باشیم.

نحوه پایش رشدی کودک از بدو تولد چگونه است؟

در ۶ ماه اول، باید او را هرماه به یکی از مراکز بهداشتی نزد متخصص اطفال برد و بعد از آن از ۶ ماهگی تا پایان ۱ سالگی هر ۲ ماه یکبار؛ از پایان ۱ سالگی تا ۲ سالگی هر ۳ ماه یکبار؛ سپس تا ۶ سالگی هر ۶ ماه یکبار باید این کار انجام شود تا از این طریق قد و وزن او کنترل شود.

از چه زمانی رشد کودک کند می شود؟

در سال های اول زندگی، رشد کودک بسیار سریع است ولی با بالارفتن سن، رشد کودک کندتر خواهدشد. البته رشد قدی پسرها در زمان بلوغ ۷.۲ سانتی متر است، در حالی که میانگین رشد دخترها در زمان بلوغ ۶.۲ سانتی متر است.

وراثت هم بر افزایش قد کودک تاثیر دارد؟

بله، کودک رشد قدی خود را تا حدود زیادی از والدینش به ارث می برد، ضمن اینکه اگر پدر یا مادری کمبود هورمون رشد داشته باشند، از طریق ژنتیک به کودکشان نیز انتقال پیدا می کند.

سبک زندگی چند سال اول عمر در رشد قدی کودک چه نقشی دارد؟

معمولا سبک زندگی در ۴سال اول عمر و همچنین در دوران بلوغ بسیار مهم است و رشد کودک و نوجوان در این دوران سریع تر انجام می شود. رشد بعد از دوران بلوغ کمتر یا متوقف می شود و نوجوان دیگر به یک شخص بزرگسال تبدیل خواهدشد.

برخی والدین اعتقاد دارند که استفاده از طب سوزنی هم می تواند در افزایش قد کودک موثر باشد. نظر شما چیست؟

مخالفم! مثلا قد کسی که با کمبود هورمون رشد روبرو است، چگونه ممکن است با طب سوزنی افزایش پیدا کند؟! به هر حال به نظرم افرادی که هورمون رشد طبیعی دارند، نیازی به این کار نخواهندداشت و جواب مطلوبی هم نخواهدگرفت.

برای چه کودکانی استفاده از هورمون رشد را مجاز می دانید؟

برای کودکانی که با کمبود هورمون رشد مواجه هستند. البته افرادی هم که نارسایی کلیه دارند، می توانند از این هورمون استفاده کنند، به شرط آنکه این کار را قبل از پیوند کلیه انجام دهند. ضمنا وقتی رشد جنین مطابق با سن بارداری نیست، از هورمون رشد استفاده می شود.

چه ورزش هایی را برای افزایش قد کودک پیشنهاد می کنید؟

به طور کلی ورزش در این مورد بسیار موثر است چون محرک هورمون رشد است. وقتی کودک ۲۰ دقیقه می دود، هورمون رشد بیشتر ترشح می شود اما اگر بیشتر از ۱ ساعت ورزش کند، نه تنها خوب و موثر نیست، بلکه هیچ کمکی هم در افزایش قدش نخواهدداشت. بنابراین ایده آل ترین زمان ورزش او ۲۰ تا  ۳۰ دقیقه است. یادتان باشد ورزش های رقابتی در زمان رشد برای کودکان خوب نیستند.

آیا استفاده از مکمل ها در افزایش قد کودکان تاثیر دارد؟

بله، مکمل ها می توانند تاثیرگذار باشند، اما از مصرف زیاد از حد آنها باید خودداری کرد و فقط طبق نظر پزشک استفاده شوند. هرگز نباید خودسرانه به کودک مکمل داد.

صفحات رشد معمولا در چه سنی برای همیشه بسته می شوند؟

بعد از پایان کامل دوران بلوغ این اتفاق می افتد. البته دخترها بعد از عادت ماهیانه هم تا ۳ سال بعد از آن باز هم رشد قدی خواهندداشت اما میزانش قابل توجه نیست. قرص هایی هم که حاوی تستوسترون هستند، باعث می شوند صفحات رشد سریع تر بسته شود و حتی این موضوع در مورد پسران هم صدق می کند.

هفته نامه سلامت