آش دوغ یکی از آش های محلی اردبیل و سرعین و بسیار خوشمزه و پر طرفدار است. در بخش آموزش آشپزی مجله تصویر زندگی طرز پخت آش دوغ با تمام راز و رمزهای آن را خواهید دید.
روش پخت آش دوغ محلی
در بخش انواع آش دستور پخت آش دوغ محلی را همراه با نکات مهم طبخ این آش خوشمزه گردآوری کرده ایم. مواد اولیه برای ۷ نفر کافیست.
مواد لازم برای پخت آش دوغ
نخود (پخته شده) ۱.۵ پیمانه
برنج (برنج ایرانی) ۱ پیمانه
ماست (پرچرب) ۲ لیتر
دوغ (دوغ محلی ترجیحا) ۲ لیتر
سبزیجات (تره، گشنیز، برگ سیر تازه) نیم کیلو
تخم مرغ ۱ عدد
گوشت چرخ کرده (با چربی کم) ۲۵۰ گرم
نعنا خشک (برای تزیین) به مقدار لازم
نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
پیاز (رنده و آب گرفته شده) پیاز ۱ عدد
روغن (برای سرخ کردن گوشت قلقلی) به مقدار لازم
دستو پخت آش دوغ
💥ابتدا ماست را با همزن برقی یا دستی به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه آنقدر هم میزنیم تا کاملا شل شود.
سپس کم کم دوغ را به ماست اضافه کرده و باز هم میزنیم تا کاملا یکدست شوند.
یک عدد تخم مرغ را داخل مخلوط دوغ شکسته و باز هم میزنیم تا کاملا تخممرغ باز شود.
(تخممرغ از بریدن دوغ در زمان پخت جلوگیری میکند).
💥مخلوط دوغ و تخم مرغ را که کاملا یکدست شده روی حرارت زیاد اجاق قرار میدهیم و با قاشق چوبی هم میزنیم.
(استفاده از قاشق چوبی به این دلیل است که این آش نیاز به هم زدن طولانی مدت روی شعله را دارد و چون دسته قاشق چوبی کمتر داغ میشود دست نازتان نمیسوزد).
در همین زمان یک پیمانه برنج خام را شسته و به مواد روی اجاق اضافه کرده و مرتب آن را هم میزنیم تا دوغ نبرد.
💥زمانی که دوغ به غلظت مناسب رسید و قل زد گوشت قلقلی را اضافه میکنیم.
(۲۵۰ گرم گوشت چرخ کرده و یک پیاز رنده شده و آب گرفته و مقداری نمک و فلفل و یک قاشق مربا خوری نعنا خشک را با هم مخلوط کرده و به اندازه یک فندق در دست قلقلی میکنیم و کمی در روغن سرخ میکنیم)
اکنون نوبت سبزیهایی است که از قبل آن ها را شسته و خرد کردهایم را به آش اضافه میکنیم.
(اگر برگ سیر تازه در دسترستان بود از ریختن آن به آش دوغ دریغ نکنید چرا که طعم ویژهای به آش میدهد).
💥اکنون نوبت نخودهایی است که از شب قبل خیسانده و آب آن را ۲ بار عوض کرده و پختهاید را به آش اضافه میکنیم.
وقتی آش جوشید زیر حرارت را کم کرده و اجازه میدهیم تا رنگ سبزیها تیره شود، بعد از جوشیدن آش باید حداقل نیم ساعت روی حرارت ملایم اجاق باشد.
بعد از آماده شدن آش دوغ را در ظرف مورد نظر ریخته و با نعنا و سیر داغ روی آن را تزیین میکنیم.
نکات مهم در پخت آش دوغ
۱- آش دوغ از آشهای محبوب و پر طرفدار شهرهای مختلف و ایلات و عشایر ایران میباشد که دارای دستورهای پخت مختلفی میباشد.
دستور بالا متداولترین دستور پخت آش دوغ میباشد که مربوط به استانهای آذربایجان میباشد.
۲- سبزی آش دوغ از سبزیهای مختلف تشکیل میشود (سیر تازه و برگ سبز آن، گشنیز، تره، نعناع و کمی شوید).
حتی میتوان با یکی از این سبزیها و یا سبزیهای مورد علاقه دیگر و محلی پخته شود.
۳- در صورت استفاده از سیر خشک آن را با نمک بکوبید و له کنید؛ یا ریز خرد کرده و با سبزیها به آش اضافه کنید.
۴- از دوغ بدون گاز برای پختن آش استفاده کنید.
۵- از دوغ شیرین و یا خیلیترش استفاده نکنید. البته بستگی به ذائقه افراد میتوانید دوغ محلی نیز برای آش استفاده کنید که اگر کمیترش باشد برای آش مناسب میباشد.
۶- از برنج ایرانی برای پخت آش استفاده کنید چون هم عطر بهتری دارد و هم زودتر پخته میشود.
۷- از خرده برنج جدا شده از برنجها که کنار گذاشتهاید نیز میتوانید استفاده کنید.
۸- به جای برنج از بلغور پخته شده به همان میزان نیز میتوانید استفاده کنید.
به دلیل آن که آش به هم زدن زیاد نیاز دارد بهتر است از قابلمه تفلون استفاده نکنید
۹- در دستور فوق میتوانید نخود را حذف کنید و یا همراه با نخود یا بدون آن از یک پیمانه لپه یا لوبیای پخته (لوبیا چیتی یا چشم بلبلی) استفاده کنید که بسته به سلیقه و ذائقه افراد دارد.
۱۰- هم زدن آش و استفاده از تخم مرغ برای نبریدن دوغ میباشد.
۱۱- تعداد تخم مرغ بسته به اندازهی تخم مرغ میباشد که ریز یا درشت باشد. در اکثر موارد یک تخم مرغ کافی میباشد.
راز و رمزهای پخت آش دوغ محلی اردبیل
۱۲- گوشت آش را هر چه ریزتر کوفته ریزه کنید آش زیباتر میشود.
۱۳- گوشت را میتوانید حذف کنید.
۱۴- میتوانید گوشت را با پیاز سرخ کرده و بدون کوفته ریزه شدن (شبیه به گوشت ماکارونی) سرخ کنید.
۱۵- آش ترخینه نیز نوعی آش دوغ میباشد که بلغور همراه با دوغ پخته و خشک میشود و در پخت انواع آش از آن استفاده میشود و دستورهای پخت مختلفی در شهرهای مختلف دارد.
۱۶- آش دوغ نباید خیلی غلظت داشته باشد و کمی از آشهای دیگر رقیقتر است.
۱۷- فلفل آش دوغ را در صورت تمایل زیادتر میزنند و کمی تندتر مصرف میکنند که در اصل برای از بین بردن سردی دوغ میباشد.
در دستور آشپزی ایرانی این موضوع کاملاً رعایت شده و سلامت افراد در نظر گرفته میشود.
۱۸- برای تزیین آش دوغ میتوانید از کمی روغن و فلفل سیاه یا قرمز یا پاپریکا استفاده کنید.
۱۹- آش ماست نیز نوعی آش دوغ میباشد.
۲۰- آش دوغ در بعضی از استانها بدون سبزی و با نعناع داغ پخته میشود.
۲۱- در این آش اگر از دوغ کم چرب استفاده شود دارای کالری کمی میباشد و برای افراد با رژیم کم کالری غذای مناسبی است.
ترفندهای پخت آش دوغ
۲۲- میتوانید هنگام خوردن آش دوغ ۶ حبه سیر را رنده و در نصف استکان آب جوش مخلوط کرده و به مقدار لازم به آش دوغ اضافه نمایید.
این مخلوط آش دوغ را خوشمزهتر میکند.
۲۳- استفاده از گوشت قلقلی اجباری نیست.
۲۴- میتوانید کمی شوید تازه خرد شده هم به همراه تره و گشنیز به آش دوغ اضافه کنید.
۲۵- این آش نیاز به صبر و حوصله بسیاری دارد چرا که مدام باید هم زده شود.
۲۶- استفاده از نعنا و سیر داغ برای تزیین آش اختیاری است.
۲۷- هرگز نباید در آش دوغ از جعفری استفاده کرد، چراکه طعم آش دوغ را به طور کل عوض میکند.
۲۸- اگر دوغ محلی در دسترستان نبود میتوانید از دوغ های پاکتی بدون گاز استفاده نمایید.
۲۹- همراه خوردن آش دوغ نان بربری فراموش نشود.
منابع:کانالهای آشپزی
توضیحات بسیار عالی…اصرار بر اینکه نیاز به نخود نیست مثلا لوبیای چشم بلبلی که در شهر ما هم مرسومه یا اصرار نداشتن بر سبزیهای خاص…دلیل اینکه جعفری ندارد یا سیر خام چه تاثیری در مزه آن دارد…تزیین با پودر پاپریکا و دلیل فلفل به علت طبع سرد غذا…و در نهایت استفاده از نون بربری هنگام خوردن اش…البته من پیاز خام رو هم کنار نان بربری توصیه میکنم…موفق باشید